«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»

Κυριακή 3 Ὀκτωβρίου 2021

Β΄Λουκᾶ

Στην ευαγγελική περικοπή της Β΄ Κυριακής Λουκά προβάλλονται τα λόγια του Ιησού Χριστού, τα οποία περιγράφουν με απλότητα και σαφήνεια, τον τρόπο με τον οποίο οφείλουμε οι χριστιανοί να φερόμαστε στον συνάνθρωπο μας. Να συμπεριφερόμαστε στους ανθρώπους όπως θέλουμε και εμείς να μας συμπεριφέρονται. Την συμπεριφορά που ζητάμε από τους συνανθρώπους μας, θα ήταν συνετό να την προσφέρουμε εμείς και μάλιστα πρώτοι. Κέντρο αυτής της συμπεριφοράς όμως δεν είναι η αναμονή της ανταπόδοσης που περιμένουμε ως αποτέλεσμα των πράξεων μας, αλλά η ανιδιοτελής αγάπη την οποία μας δίδαξε ο ίδιος ο Χριστός, ακόμη και στον εχθρό μας. Το αίσθημα αυτοθυσίας είναι η κινητήριος δύναμη που θα μας κάνει να συνδράμουμε τον πλησίον μας.

«Αγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου ἐξ ὅλης τῆς καρδίας σου και ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς σου … ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν» (Μάρκ. 12, 30-31), αποκρίθηκε ο Ιησούς στους γραμματείς οι οποίοι τον ρώτησαν ποια είναι η πρώτη εντολή από όλες τις εντολές. Στο σημείο αυτό φαίνεται η δυναμική της εντολής της αγάπης προς τον πλησίον, καθώς μετά την πρώτη εντολή που είναι η αγάπη προς τον Θεό, η ακριβώς επόμενη είναι η αγάπη προς τον πλησίον. Και συμπληρώνει ο Χριστός «μείζων τούτων ἄλλη ἐντολὴ οὐκ ἔστι» (Μάρκ. 12, 31), δηλαδή δεν υπάρχει εντολή μεγαλύτερη από αυτή. Αυτό είναι το χαρακτηριστικό που διακρίνει τον χριστιανό, να αγαπάει τον πλησίον όπως τον εαυτό του και να συμπεριφέρεται στον συνάνθρωπό χωρίς να περιμένει καμία ανταπόδοση και ανταμοιβή, αφού η βοήθεια ως ανταλλαγή ή συναλλαγή είναι κάτι το αυτονόητο. Εκείνο το οποίο μας ζητάει ο Ιησούς είναι να υπερβούμε τον εαυτό μας, να στραφούμε αγαπητικά προς τον πλησίον, δίχως να υπολογίζουμε σε ανταποδοτικό όφελος. Αυτός είναι ο νέος κανόνας των Χριστιανών: «ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθρούς ὑμῶν καὶ ἀγαθοποιείτε». Να απαντάμε με αγάπη στο μίσος και να αγαθοποιούμε ακόμη και τον εχθρό μας, αφού ο δρόμος για την Σωτηρία περνάει από τον πλησίον. «Ἀγαπήσωμεν ἀλλήλους, ἵνα ἐν ὁμονοίᾳ ὁμολογήσωμεν» δηλώνουμε στην Θεία Λειτουργία. Ο δρόμος της Σωτηρίας δεν είναι μοναχικός δρόμος, αλλά ο Χριστός μας προτρέπει να συμπορευτούμε με τον συνάνθρωπο μέσα στην Εκκλησία και με προϋπόθεση την αγάπη, ώστε να ομολογήσουμε ως ένα σώμα την Πίστη μας στον Θεό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα εφαρμογής της περικοπής είναι η κοινοκτημοσύνη που είχαν θεσπίσει οι πρώτες χριστιανικές κοινότητες (Πράξ. 2, 44-47).

Το κέντρο βάρους της ευαγγελικής περικοπής βρίσκεται στα τελευταία λόγια. Τονίζεται εκεί η κεντρική ιδέα της εντολής της αγάπης προς τον πλησίον, αφού και ο ίδιος ο Θεός όπως αναφέρει, είναι Ελεήμων και Φιλάνθρωπος προς τους αχάριστους και τους κακούς. Άλλωστε ο Θεός θέλει από τα παιδία του να Τον μιμηθούν, φτάνοντας στο σημείο να πούμε πως όχι μόνο να δώσουμε πρώτοι ότι θέλουμε να μας δώσουν, αλλά ακόμη καλύτερα να συμπεριφερθούμε στον πλησίον μας, όπως θα θέλαμε να μας συμπεριφέρεται ο ίδιος ο Θεός και πιο συγκεκριμένα: «Γίνεσθε οὖν οἰκτίρμονες, καθὼς καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν οἰκτίρμων ἐστί», δηλαδή να γινόμαστε σπλαχνικοί, όπως σπλαχνικός είναι και ο Θεός Πατέρας μας. Αυτή είναι και η σημασία της ίδιας της Ενσάρκωσης Του Λόγου, το γεγονός ότι Εκείνος ως τέλειος Θεός, προσέλαβε την ανθρώπινη φύση και έγινε και τέλειος άνθρωπος, Θεάνθρωπος, για να αγιάσει και να θεώσει την ανθρωπότητα, εκείνο δηλαδή που προσέλαβε, «καὶ θεώσας τὸ πρόσλημμα».

π.  Ν.Μ.

ΠΗΓΗ