«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΣΑΜΑΡΕΙΤΙΔΟΣ (Ιωάν. δ΄ 5-42)

Κυριακή 29 Μαΐου 2016

Αγαπητοί μου αδελφοί, πέμπτη Κυριακή σήμερα από το Πάσχα και ακούσαμε στο Ευαγγέλιο τη συζήτηση που είχε ο Χριστός, δίπλα στο πηγάδι του Ιακώβ με μια γυναίκα Σαμαρείτιδα, που τη γιορτάζουμε και την τιμάμε σήμερα ως Μεγαλομάρτυρα και Ισαπόστολο. Είναι φανερό πως και μέσα από το σημερινό Ευαγγέλιο, η Εκκλησία μας, θέλει να μας φανερώσει για μια ακόμα φορά, εκείνο το θαυμαστό και ελπιδοφόρο για τους ταπεινούς και αμαρτωλούς, ότι ο Χριστός μας δηλαδή «ουκ ήλθον καλέσαι δικαίους αλλά αμαρτωλούς».

Η σημερινή ευαγγελική περικοπή παρουσιάζει τον Κύριο να βαδίζει με τους μαθητές του από τα Ιεροσόλυμα προς την Γαλιλαία και μάλιστα από έναν δρόμο που συνήθως δεν τον διάβαιναν οι Εβραίοι. Διάλεξαν δηλαδή να περάσουν μέσα από τη Σαμάρεια και έτσι να φθάσουν στον προορισμό τους. Κατάκοπος ο Κύριος, έφθασε με τους μαθητές του κοντά στο πηγάδι του Ιακώβ το μεσημέρι. Και ενώ οι μαθητές πήγαν να αγοράσουν τρόφιμα, ήρθε μια γυναίκα για να πάρει νερό από το πηγάδι. Και ο Χριστός μας, άρχισε τη συζήτηση μαζί της.

Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης περιγράφει τη Σαμαρείτιδα ως μια γυναικά μειωμένης ηθικής εκτίμησης, αφού πέντε άνδρες είχε ως την στιγμή που συνάντησε τον Ιησού και ο τελευταίος που ζούσε μαζί της, δεν ήταν και αυτός νόμιμος σύζυγος της. Ο Κύριος όμως είδε στο πρόσωπο αυτής της γυναίκας, αδελφοί μου, μια θαυμάσια και φωτεινή ύπαρξη που η αμαρτία είχε προσωρινά αμαυρώσει την φωτεινότητά της. Είδε επίσης, πως ο άνθρωπος αυτός, θα μπορούσε να γίνει στο μέλλον παράδειγμα προς μίμηση και τύπος αληθινού μέλους της Εκκλησίας. Και πράγματι. Στη συνέχεια του Ευαγγελίου αυτή η αμαρτωλή γυναίκα, μας εκπλήσσει με τα ενδιαφέροντά της και το περιεχόμενο των ερωτήσεών της. Φαίνεται πως διαφυλάσσει μέσα της κάποια θρησκευτική γνώση και κάποιους πνευματικούς προβληματισμούς. Θέτει στον Χριστό μας ενδιαφέροντα θεολογικά ερωτήματα, τα οποία προκαλούν τον διδάσκαλο ν’ αποκαλύψει, σ’ αυτήν για πρώτη φορά, αλήθειες που δεν έχουν κοινοποιηθεί σε κανέναν έως τότε.

Η πρώτη αλήθεια που αποκαλύπτεται είναι, ότι ο άνθρωπος προκειμένου να φθάσει την μοναδική πηγή της ζωής πρέπει να γνωρίσει το Χριστό. Αυτός είναι το ζωντανό νερό, η πηγή του «ζώντος ύδατος». Χωρίς αυτό το νερό δεν νοείται ζωή. Γι’ αυτό και ο Κύριος ανοίγει διακριτικά το πηγάδι της Σαμαρείτιδας που είναι η καρδιά της, ο εσωτερικός της κόσμος. Εκείνη δεν κουμπώθηκε μπροστά σ’ αυτό, αλλά παραδέχτηκε την κατάστασή της, καθάρισε το πηγάδι της ψυχής της από τα χώματα της αμαρτίας και το γέμισε με το ζωντανό νερό του Χριστού που την κατέστησε και την ίδια, πηγή ζωντανού νερού για πάντα.

Η Δεύτερη αλήθεια που αποκαλύπτεται στο διάλογο αυτό, προκαλείται και πάλι από τη Σαμαρείτιδα με την ερώτησή της: «που είναι προτιμότερο να λατρεύεται ο Θεός, στο όρος Γαριζίν ή στο ναό του Σολομώντος στα Ιεροσόλυμα;». Η απάντηση του Κυρίου ανατρέπει τα ως τότε λατρευτικά δεδομένα και ουσιαστικά καταργεί τη φαρισαϊκή τυπολατρεία που δεν είχε κανένα πνευματικό όφελος. Σύμφωνα με το Χριστό μας, ο Θεός πρέπει να λατρεύεται «εν πνεύματι και αληθεία», δηλαδή αληθινά και πνευματικά, αν θέλουμε να έχουμε πνευματικά αποτελέσματα.

Και το τρίτο θέμα που τίθεται προς συζήτηση από τη Σαμαρείτιδα, είναι εκείνο περί της ελεύσεως του Μεσσία. «Του λέει η γυναίκα: ξέρω πως έρχεται Μεσσίας που λέγεται Χριστός, όταν έλθει εκείνος θα μας τα πει και θα τα εξηγήσει όλα». Και εδώ φθάνουμε στο ύψιστο σημείο της συνομιλίας, όπου ο Χριστός αποκαλύπτει με προσωπικό τρόπο: «εγώ ειμί ο λαλών σοι». Δηλαδή εγώ είμαι αυτός ο Μεσσίας που περιμένετε. Φανερώνει πως είναι ο Υιός του Θεού, παρόλο που απέκρυπτε αυτή την αλήθεια από τους ανθρώπους. Μόνο στη Σαμαρείτιδα και στον τυφλό της επόμενης Κυριακής το απεκάλυψε.

Αδελφοί μου, η Εκκλησία σήμερα, μας διδάσκει πως μια αμαρτωλή ύπαρξη είναι δυνατό να γίνει μια αγία παρουσία, αρκεί να υπάρξει κοινωνία με το Χριστό. Η Σαμαρείτιδα γυναίκα, αυτή που σήμερα γιορτάζουμε ως Μεγαλομάρτυρα και Ισαπόστολο Φωτεινή, κέρδισε τη σχέση της με το Θεό γιατί κοίταξε μέσα της, κοίταξε στο πηγάδι της ψυχής της, όπως θέλει ο Θεός, ήρθε στη μετάνοια και αναστήθηκε πνευματικά μπροστά στο Χριστό.

Ο γέρων Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης λέει πως «ο Θεός έχει βάλει μέσα στη ψυχή του ανθρώπου μια δύναμη. Από τον άνθρωπο εξαρτάται πως την διοχετεύει, για το καλό ή για το κακό. Αν το καλό το παρομοιάσουμε με ανθόκηπο γεμάτο λουλούδια δέντρα και φυτά, ενώ το κακό με αγκάθια και τη δύναμη με νερό, τότε μπορεί να συμβεί το εξής: όταν το νερό το διοχετεύσουμε προς τον ανθόκηπο, τότε όλα τα φυτά αναπτύσσονται, πρασινίζουν, ανθίζουν, ζωογονούνται. Την ίδια στιγμή τα αγκάθια, επειδή δεν ποτίζονται, μαραίνονται και χάνονται».

Αυτή τη δύναμη πρέπει να βρούμε και ‘μείς, αδελφοί μου, και να κοιτάξουμε μέσα μας. Να καθαρίσουμε το πηγάδι της ψυχής μας με την ταπείνωση και τη μετάνοια. Και όπως η Σαμαρείτιδα γυναίκα κέρδισε τη σχέση της με το Θεό, έτσι και ‘μεις θα κερδίσουμε την πνευματική μας ανάσταση. Αμήν. 

π. Π.Α

ΠΗΓΗ