Κυριακή της Τυρινής -«ὅπου γάρ ἐστιν ὁ θησαυρὸς ὑμῶν, ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία ὑμῶν» Αρχιμανδρίτης Κύριλλος Κεφαλόπουλος

Καθὼς πρόκειται νὰ εἰσέλθουμε στὴν κατανυκτικὴ περίοδο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς καὶ νὰ ἀνοιχθοῦμε στὸ στάδιο τῶν ἀρετῶν, νὰ ἀγωνισθοῦμε πνευματικῶς, ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ μᾶς ἐφιστᾶ τὴν προσοχὴ σὲ τρεῖς πλευρὲς τῆς χριστιανικῆς μας ζωῆς, σὲ τρεῖς βασικὲς χριστιανικὲς ἀρετές, ποὺ ὀφείλουμε νὰ καλλιεργήσουμε, γιὰ νὰ διέλθουμε τὴν περίοδο αὐτή.

Πρῶτο βῆμα, γιὰ νὰ εἰσέλθουμε στὸ κατανυκτικὸ πνεῦμα τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, εἶναι ἡ συγχωρητικότητα. Ἡ περίοδος αὐτὴ εἶναι κατ᾽ ἐξοχὴν περίοδος μετανοίας καὶ ἐκζητήσεως τοῦ ἐλέους τοῦ Θεοῦ.
Γιὰ νὰ λάβουμε τὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν μας ἀπὸ τὸν Θεό, ὀφείλουμε καὶ ἐμεῖς νὰ ἐπιδείξουμε ἀνάλογη διάθεση συγχωρητικότητος πρὸς τοὺς συνανθρώπους μας. Αὐτὸ τὸ νόημα ἔχει ὁ τελούμενος κατανυκτικὸς ἑσπερινὸς τῆς συγγνώμης. Καὶ φυσικά, ἡ ὑπόμνηση τῆς ἀφέσεως τῶν παραπτωμάτων σκοπὸ ἔχει νὰ μᾶς παρακινήσει νὰ προσέλθουμε στὸ μυστήριο τῆς ἐξομολογήσεως, νὰ συγχωρηθοῦν τὰ ἁμαρτήματά μας καὶ νὰ συμφιλιωθοῦμε μὲ τὸν Θεὸ καὶ τοὺς ἀνθρώπους. Ἡ συγχωρητικότητα ἀποτελεῖ βασικὴ προϋπόθεση γιὰ τὸν πνευματικὸ ἀγώνα, ποὺ ἀνοίγεται μπροστά μας.
Δεύτερο βασικὸ χαρακτηριστικὸ γνώρισμα αὐτῆς τῆς περιόδου εἶναι ἡ νηστεία. Ὁ Κύριος τονίζει τὴν σημασία τῆς νηστείας, ἀλλὰ ἐφιστᾶ τὴν προσοχή μας στὸ θέμα τῆς ὑποκριτικῆς νηστείας, ποὺ γίνεται μὲ τρόπο ἐπιδεικτικό, γιὰ νὰ τὴν βλέπουν οἱ ἄλλοι, ὅπως ἔπρατταν οἱ Φαρισαῖοι. Ὁ Κύριός μας προτρέπει σὲ ἀληθινὴ νηστεία εὐάρεστη στὸν Θεὸ Πατέρα.
Αὐτὸ σημαίνει ὅτι ἡ ἀληθινὴ νηστεία συνδέεται μὲ τὴν ταπείνωση τοῦ σώματος, ποὺ ἐπιτυγχάνεται μὲ τὴν ἀποχὴ τῶν τροφῶν καὶ τὴν κατάνυξη τῆς ψυχῆς, ποὺ ἐπιτυγχάνεται μὲ τὴν ἀποχὴ ἀπὸ κακοὺς λογισμούς, πράξεις καὶ ἁμαρτωλὲς ἐπιθυμίες. Ἑπομένως, ἡ νηστεία ἔχει διπλὸν χαρακτήρα, σωματικὸ καὶ πνευματικό. Τὸ δεύτερο μέρος ἴσως εἶναι καὶ τὸ δυσκολώτερο, γιατί προϋποθέτει ἐσωτερική, καρδιακὴ ἐργασία, ποὺ γίνεται ἐν τῷ κρυπτῷ καὶ ὁ Θεὸς Πατέρας τὴν βλέπει καὶ τὴν ἀναγνωρίζει.
Πολλὰ ἔχουν γράψει οἱ Ἅγιοι Πατέρες γιὰ τὴν ἀξία τῆς νηστείας. Ἐδῶ ἁπλῶς θὰ ἀναφέρουμε ὅτι ἡ νηστεία εἶναι ἐντολὴ πανάρχαια τοῦ Θεοῦ, ποὺ ἐδόθη στοὺς Πρωτοπλάστους στὸν Παράδεισο. Ἡ ἀληθινὴ νηστεία εἶναι «ἀποχὴ ἀπὸ τὶς ἀπολαύσεις, μὲ σκοπὸν νὰ συντρίψουμε τὸ φρόνημα τῆς σαρκὸς καὶ νὰ ἐπιτύχουμε τὸν σκοπὸν τῆς εὐσεβείας» (Μέγας Βασίλειος), «εἶναι φωτισμὸς ψυχῆς, θύρα κατανύξεως, χαρούμενη συντριβή, σταμάτημα πολυλογίας, ἄφεση ἁμαρτιῶν» (Ἅγ. Ἰωάννης τῆς Κλίμακος).
Τρίτο σημεῖο, ποὺ πρέπει νὰ προσέξουμε, εἶναι σὲ ποιὰ πράγματα δίνουμε ἀξία καὶ προβάδισμα, σὲ τί προσκολλᾶται ὁ νοῦς καὶ ἡ καρδία μας. «Ὅπου γάρ ἐστιν ὁ θησαυρὸς ὑμῶν, ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία ὑμῶν», μᾶς λέγει ὁ Κύριος. Ἄνθρωποι προσκολλημένοι στὰ γήινα καὶ φθαρτά, στὶς ψεύτικες χαρὲς τοῦ κόσμου τούτου, ποὺ ἔχουν θεό τους τὸ χρῆμα, σπαταλοῦν ἀνοήτως τὴν ζωή τους μὲ μέριμνες καὶ ἄγχος γιὰ τὴν διατήρηση τοῦ φευγαλέου πλούτου. Δυστυχῶς, τέτοιοι ἄνθρωποι δὲν μποροῦν νὰ ἀνυψωθοῦν λίγο πιὸ πάνω ἀπὸ τὰ ἐπίγεια, νὰ θυμηθοῦν τὸν Θεό, νὰ ζή- σουν πνευματικῶς.
Ὁ Κύριος μᾶς ἐνθαρρύνει νὰ ἀναζητήσουμε τὸν ἀληθινὸ θησαυρό, ποὺ εἶναι ὁ πλοῦτος τῆς εὐσεβείας καὶ τὰ ἔργα ἀγάπης καὶ ἐλεημοσύνης. Αὐτὸς εἶναι ὁ πραγματικὸς θησαυρὸς κάθε χριστιανοῦ, ποὺ δὲν κινδυνεύει νὰ χαθεῖ, νὰ κλαπεῖ ἢ νὰ φθαρεῖ, καθὼς εἶναι ἀποταμιευμένος στὴν τράπεζα τοῦ οὐρανοῦ.
Ἐν κατακλεῖδι, θὰ λέγαμε ὅτι τρεῖς ἀρετὲς πρέπει νὰ καλλιεργήσουμε ἐντονώτερα, τὴν συγχωρητικότητα, τὴν νηστεία, καὶ τὸν πλοῦτο τῆς εὐσεβείας (τὸν ἀληθινὸ θησαυρό), ὥστε νὰ βιώσουμε γνησίως καὶ βα- θέως τὴν περίοδο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς.
Ἀρχιμανδρίτης π. Κύριλλος Κεφαλόπουλος