Στήθος και Γόνατα του Αρχιμ. Χρυσόστομου Χρυσόπουλου

Στήθος και Γόνατα του Αρχιμ. Χρυσόστομου Χρυσόπουλου

Πολλούς τρόπους βρίσκουμε για να προσευχηθούμε. Από έναν βρήκαν και οι πρωταγωνιστές που θα μας αφηγηθεί ο Κύριος αύριο.  Είναι αυτός  που εξέφραζε τον καθένα ξεχωριστά, αλλά που μπορούμε να αντλήσουμε διδάγματα και από τους δύο.  Ο δρόμος τους έφτασε  ως τον Ναό, όπως και ο δικός μας,  εκεί που θα συμπροσευχηθούμε μ’ άλλα αδέλφια  μας.

  Το ένα από τα δύο πρόσωπα  που θα μας συστήσει αύριο ο Κύριος, δεν είδε τον συμπροσευχόμενό του ως αδελφό, αλλ’ ως  μέτρο σύγκρισης.  Οι νηστείες,  οι ελεημοσύνες, οι καλοσύνες ήταν γι’ αυτόν  οι διαφορές  που θα του εξασφάλιζαν  την δικαίωση  ενώπιον του Θεού.  Την απαιτούσε  άλλωστε με τα λόγια του τα πολλά. Φαρισαίος ήταν. Προσπαθούσε  να εκτονώσει  το αρρωστημένο θρησκευτικό του εγώ με καύχηση  για όσα έπραξε. Κομπασμός και αλαζονεία, γνωστό δείγμα προσευχόμενου ατόμου ακόμη και σε χριστιανούς του σήμερα.

  Αντίθετα, ο άλλος από μακριά δεν έλεγε πολλά, έδειχνε όμως. Το  χτύπημα  του στήθους  και η θερμή παράκληση όπως τύχει της συγχώρησης για τα πεπραγμένα του ήταν το περιεχόμενο της προσευχής του.  Λίγα λόγια και καλά.  Είναι τελώνης,  υπερβαίνει  τα τετριμμένα, ανακαλύπτει  τις αμαρτίες, τις  ντύνει με μετάνοια  και ζητεί  επίμονα να  ελεηθεί.  Η θεόθεν  συγχώρεση  είναι μέλημα και περιεχόμενο της προσευχής του.

  Ο πρώτος χάθηκε  στην πολυλογία  του, ο δεύτερος  βρέθηκε  στην μετάνοια του.  Το «μακριά» που μας υπογραμμίζει ο Κύριος  δεν έχει σχέση  με την απόσταση σε μέτρα – πόση  άλλωστε θα  ήταν; -,  το μακριά έχει σχέση με την πνευματικότητα.  Οι Φαρισαίος  φλύαρος  ενώπιον Θεού, ο Τελώνης ολιγόλογος εμπρός Του.  Ο πρώτος  διαθέτει  φωνή,  ο  δεύτερος  κίνηση. Το χτύπημα της γροθιάς  στο στήθος  κάνει την διαφορά. Χρειαζόμαστε  γόνατα  ταπείνωσης και γροθιά  ειλικρίνειας στο στήθος, να το χτυπήσει,  να το ταρακουνήσει.

Η ταπείνωση, σε ώρα προσευχής, όπως και στην ζωή μας,  που μας διδάσκει  με την ιστορία αυτή ο Χριστός, δεν είναι ξένη με Εκείνον.  Αν και ήταν τέλειος,  αναμάρτητος, ταπεινώθηκε,  γονάτισε,  δάκρυσε,  προσευχήθηκε και το κυριότερο φορτώθηκε τις αμαρτίες μας από το σταυρό και το θανάτο έως  την θυσία και την ανάσταση.

  Η συνύπαρξη μ’ άλλα  πρόσωπα  στον στενό ή ευρύτερο περίγυρό μας περνά  από ταπείνωση όχι ψεύτικη, αλλά της καρδιάς.  Όχι της στιγμής,  αλλά της  συνέχειας. Κάποια γωνία του Ναού που θα δούμε αύριο είναι και προσωπική μας. Είναι θέμα προσωπικό του καθενός μας αν θα κριθούμε κομπάζοντας  ή αν θα ανέβουμε  ταπεινούμενοι.  Αν θα  κερδίσουμε τελικά  το αίτημα της κάθε προσευχής.

  Όταν μείνουμε στα όσα είπε ο Φαρισαίος,  τότε θα χάσουμε ό,τι και αυτός.  Σαν  ψάξουμε  την θέση του Τελώνη,  καθίσουμε δίπλα του και τον μιμηθούμε  καρδιακά, τότε θα πάμε όπου και εκείνος.  Θ’ ακούμε  την φωνή της έπαρσης του Φαρισαίου  και της αυτοπροβολής  ως αντίλαλο εγωισμού.  Θα βλέπουμε όμως τις κινήσεις  του Τελώνη με  συντριβή και ταπείνωση  ως  αποδειξη παραδοχής.

  Η περίοδος  της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, που μας έρχεται,  μέσα από την κατάνυξη και τις προσευχές θα έχει και πολλές  προκλήσεις, τόσες θα  απαιτήσει να είναι  και οι αντιστάσεις μας. Έγκαιρα η  Εκκλησία μάς  εισάγει  στον κόσμο της  αληθινής, άρα και  σωστικής,  δέησης.  Το κάνει για  να μην διαπιστώσουμε κάποια στιγμή  (ίσως και αργά)  ότι ζούσαμε  στην αυταπάτη  της αρεστής  ενώπιον Θεού προσευχής.  Εκείνος σίγουρα  γνωρίζει  τα πεπραγμένα  μας. Τα θετικά ταπείνωση ζητούν, τα αρνητικά  μετάνοια απαιτούν.