ΤΟ ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 04 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2020

ΚΥΡΙΑΚΗ Β΄ΛΟΥΚΑ

(Λουκ. στ΄ 31 - 36)

Στὸ σημερινὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα, τὸ ὁποῖο εἶναι ἀπόσπασμα ἀπὸ τὴν ἐπὶ τοῦ ὅρους ὁμιλία τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἀκούσαμε ἕνα "ξένον ἄκουσμα", ἐντελῶς διαφορετικὸ ἀπὸ ὅ,τι διδάσκουν οἱ ἠθικολόγοι ὅλων τῶν ἐποχῶν. Ἀκούσαμε τὴν ὑπερφυέστατη ἐντολὴ τῆς ἀγάπης πρὸς τοὺς ἐχθρούς μας! "Ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ὑμῶν", διδάσκει ὁ Χριστός μας, "καὶ ἀγαθοποιεῖτε"! Καὶ μόνο αὐτὴ ἡ ἐντολὴ ἀρκεῖ, γιὰ νὰ φανερώσει τὴν θεϊκὴ προέλευση τοῦ Χριστιανισμοῦ ὡς τῆς μόνης ζωηφόρου ὁδοῦ, τὴν ὁποία ὁ ἴδιος ὁ Θεὸς ἀπεκάλυψε στοὺς ἀνθρώπους διὰ τῆς ἐνανθρωπήσεώς Του.

Τὸ ἀνάγνωσμα ἀρχίζει μὲ τὸν περίφημο "χρυσὸ κανόνα" συμπεριφορᾶς: "Ὅπως θέλετε νὰ συμπεριφέρονται πρὸς ἐσᾶς καὶ νὰ σᾶς κάνουν οἱ ἄνθρωποι, καὶ ἐσεῖς νὰ κάνετε σὲ αὐτοὺς τὸ ἴδιο". Εἶναι αὐτὸς ἕνας κανόνας πού ρυθμίζει τὴν προσωπικὴ συμπεριφορὰ μὲ κριτήριο τί εἶναι ἀρεστὸ ἢ τί εἶναι δυσάρεστο στὸ καθένα ἀπὸ ἐμᾶς ἀπὸ τὴν συμπεριφορὰ τοῦ ἄλλου. Λέγει ὁ Χριστός: "Δὲν σοῦ ἀρέσει νὰ σοῦ συμπεριφέρονται ἄσχημα οἱ ἄλλοι ἄνθρωποι; Οὔτε καὶ ἐσὺ νὰ τοὺς συμπεριφέρεσαι ἄσχημα! Σοῦ ἀρέσει νὰ σοῦ συμπεριφέρονται καλά; Καὶ ἐσὺ νὰ τοὺς συμπεριφέρεσαι καλά!" Ἀκούγεται κάπως ἁπλοϊκὴ αὐτὴ ἡ ἀνταποδοτικὴ σχέση, ὡστόσο λειτουργεῖ θετικὰ καὶ ἀποτελεσματικὰ σὲ ἀρχάριους τῆς πνευματικῆς ζωῆς. Καὶ ὁ Χριστὸς γνωρίζει ὅτι ὅλοι εἴμαστε ἀρχάριοι καὶ χρειαζόμαστε ἁπλοὺς καὶ κατανοητοὺς κανόνες ἠθικῆς.

Ὡστόσο, ὁ Χριστὸς πηγαίνει τὸ ὅλο θέμα τῆς συμπεριφορᾶς καὶ τῆς γενικότερης στάσης πρὸς τὸν πλησίον ἕνα βῆμα παραπέρα, ἐντελῶς ἀπρόσιτο καὶ ἄγνωστο μέχρι τότε. Διερωτᾶται, λοιπόν: "Ἂν ἀγαπᾶτε αὐτοὺς πού σᾶς ἀγαποῦν, ποιὰ εὔνοια καὶ χάρη ἀπὸ τὸν Θεὸ σᾶς ἀνήκει; Καὶ οἱ ἁμαρτωλοὶ ἀγαποῦν αὐτοὺς πού τοὺς ἀγαποῦν. Καὶ ἂν κάνετε τὸ καλὸ σὲ ἐκείνους πού σᾶς εὐεργετοῦν, ποιὰ χάρη θὰ ἔχετε ἀπὸ τὸν Θεό; Γιατί καὶ οἱ ἁμαρτωλοὶ τὸ ἴδιο κάνουν. Καὶ ἂν δανείζετε ἐκείνους ἀπὸ τοὺς ὁποίους ἐλπίζετε νὰ πάρετε πίσω τὰ δανεικά, ποιὰ χάρη θὰ ἔχετε ἀπὸ τὸν Θεό; Καὶ οἱ ἁμαρτωλοί τούς ἁμαρτωλοὺς δανείζουν, γιὰ νὰ πάρουν πίσω τὰ δανεικὰ ἢ μία ἰσόποση ἀνταπόδοση". Ὁ Χριστὸς μὲ αὐτὲς τὶς ἐπισημάνσεις φανερώνει τὴν ἀλήθεια πώς οἱ κοσμικὲς σχέσεις ἀγάπης καὶ εὐεργεσίας στηρίζονται κατ' οὐσίαν σὲ μία ἰδιοτελῆ ἀνταποδοτικὴ ἀρχή: σὲ ἀγαπῶ, γιατί μὲ ἀγαπᾶς, σὲ εὐεργετῶ, γιατί καὶ ἐσὺ μὲ εὐεργετεῖς. Πράγμα πού σημαίνει πῶς, ἂν ἐκλείψει ἡ ἀνταπόδοση, παύει καὶ ἡ "ἀγάπη" καὶ ἡ "εὐεργεσία". Καὶ ἂν μάλιστα ἡ συμπεριφορὰ τοῦ ἄλλου ἀπέναντί μας γίνει ἐχθρικὴ καὶ ἄδικη, τότε καὶ ἡ δική μας στάση γίνεται κατ' ἀναλογίαν ἐχθρική. Ὅλες οἱ θρησκεῖες, ὅλα τὰ κοινωνικὰ καὶ ἠθικὰ συστήματα ἀποδέχονται καὶ ἐπιδοκιμάζουν ὡς αὐτονόητη καὶ δίκαιη τὴν ἀρχή: "ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου καὶ μισήσεις τὸν ἐχθρόν σου". Αὐτὸ εἶναι τὸ ἀνθρώπινο δίκαιο καὶ εἶναι καλῶς ἐκπεφρασμένο, θὰ ἰσχυρίζονταν πολλοί.

Ἔρχεται, τώρα, ὁ Χριστὸς καὶ διατυπώνει τὸ θεανθρώπινο δίκαιο, τὸ ἐντελῶς ἀνήκουστο καὶ ἀκατανόητο: "Ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ὑμῶν καὶ ἀγαθοποιεῖτε καὶ δανείζετε μηδὲν ἀπελπίζοντες"! Αὐτὴ εἶναι ἡ κλήση πρὸς τὴν πλήρη ὑπέρβαση τοῦ ἐγωισμοῦ καὶ τῆς φιλαυτίας, εἶναι ἡ πρόσκληση τοῦ Χριστοῦ στὸν ἄνθρωπο νὰ γίνει θεὸς μέσω τῆς ἀπροϋπόθετης καὶ κενωτικῆς ἀγάπης πρὸς τοὺς πάντες καὶ τὰ πάντα. Ὁ Χριστὸς μᾶς λέγει: "Ξεχάστε τὸν ἑαυτό σας μὲ τὰ πάθη καὶ τὶς ἀδυναμίες του, μὴν βλέπετε ποιὸς σᾶς ἀγαπᾶ καὶ ποιὸς σᾶς μισεῖ. Διαγράψτε ἀπὸ τὴν καρδιὰ σας τὴν δυσαρέσκεια, τὴν ἔχθρα, τὸ μίσος ἐναντίον ὁποιουδήποτε συνανθρώπου σας. Δὲν ἔχετε ἐχθρούς, παρὰ μόνο φίλους. Ἀγαπᾶτε ἀπεριόριστα, κάνετε τὸ καλὸ παντοῦ καὶ πάντα καὶ στοὺς πάντες. Μὴν περιμένετε, μὴν ἐπιδιώκετε ἀνταπόδοση. Μὴν στενοχωριέστε, ἂν δὲν τὴν λαμβάνετε. Κατ' αὐτὸν τὸν τρόπο ἂν πολιτεύεσθε, θὰ γίνετε "υἱοὶ ὑψίστου", θὰ ὁμοιάσετε πρὸς τὸν Θεό, γιατί Αὐτὸς εἶναι εὐεργετικὸς καὶ ὠφέλιμος πρὸς τοὺς ἀνθρώπους τοὺς ἀχάριστους καὶ τοὺς κακούς".

Ὁ Χριστὸς, μὲ τὴν ἐντολὴ αὐτὴ τῆς ἀγάπης πρὸς τοὺς ἐχθροὺς, ἐγκαινιάζει μία νέα ἐποχὴ στὴν ἀνθρώπινη κοινωνία. Σπάζει τοὺς φραγμοὺς τῆς ἐγκόσμιας ἠθικῆς τάξης, νικᾶ τὴν βαρύτητα τοῦ ἐγωισμοῦ καὶ ἐκτοξεύει τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὴν γῆ στὸν οὐρανό. Μὲ τὴν ἐντολὴ αὐτὴ φανερώνει τί σημαίνει ἡ δυνατότητα τοῦ ἀνθρώπου νὰ φθάσει στὸ "καθ' ὁμοίωσιν", τί σημαίνει τὸ νὰ μπορεῖ ὁ χοϊκὸς ἄνθρωπος νὰ λάβει τὸ χάρισμα τῆς υἱοθεσίας καὶ νὰ θεωθεῖ. Ὁ Χριστὸς δὲν μᾶς καλεῖ νὰ εἴμαστε μόνο καλοὶ καὶ κατὰ κόσμον ἀξιότιμοι ἄνθρωποι, αὐτὸ ἄλλωστε τὸ ἐπιβάλλουν ὅλες οἱ θρησκεῖες τοῦ κόσμου αὐτοῦ. Μᾶς καλεῖ σὲ μία ἰλιγγιώδη ὑπέρβαση τοῦ ἑαυτοῦ μας καὶ τοῦ νομικὰ καθορισμένου καλοῦ καὶ κακοῦ, μᾶς ἀνοίγει τὸν Οὐρανὸ καὶ μᾶς καλεῖ νὰ εἰσέλθουμε ὡς τέκνα Θεοῦ, ὅμοια πρὸς Αὐτόν, φορώντας τὸ θεϊκὸ ἔνδυμα τῆς ἀγάπης. Ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς μὲ τὴ ζωὴ Του ἔδωσε τὸ μεγαλύτερο καὶ ὕψιστο παράδειγμα τῆς πρὸς τοὺς ἐχθροὺς ἀγάπης μὲ τὸ νὰ εὐεργετεῖ ἀδιάλειπτα ὅσους Τὸν ἐχθρεύονταν. Καὶ Τὸν μισοῦσαν καὶ Τὸν φθονοῦσαν καὶ Τὸν ἐπιβουλεύονταν πολλοί, μέχρι τοῦ σημείου νὰ Τὸν συλλάβουν, νὰ Τὸν συκοφαντήσουν, νὰ Τὸν κακοποιήσουν καὶ τέλος νὰ Τὸν σταυρώσουν σὰν κακοῦργο. Ἀπέναντι σὲ ὅλα αὐτὰ σιωποῦσε ἢ προσευχόταν: "Ἄφες αὐτοῖς, οὐ γὰρ οἴδασι τί ποιοῦσι"! Ἡ ἐσταυρωμένη ἀγάπη τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀπὸ τότε ἔγινε ὁδοδείκτης καὶ φάρος γιὰ τὴν ζωὴ ὅλων τῶν Χριστιανῶν.

Ὁ πνευματικὸς πῆχυς ἔχει ἀνεβεῖ πάρα πολὺ ψηλά! Πρέπει νὰ τὸ ὁμολογήσουμε: ὄχι μόνο δὲν μποροῦμε νὰ ἀγαπήσουμε τοὺς ὅποιους ἐχθρούς μας, ἀλλὰ οὔτε κἄν νὰ τοὺς συγχωρήσουμε! Τὸ ἐμπόδιό τοῦ ἐγωισμοῦ φαντάζει ἀξεπέραστο. Ὅμως "τὰ ἀδύνατα παρ΄ ἀνθρώποις, δυνατά ἐστι παρὰ τῷ Θεῶ". Ὁ Θεός, πού γνωρίζει τὰ κρύφια της καρδιᾶς μας, τοὺς βαθύτερους πόθους καὶ τὴν ἐπιθυμία μας νὰ ἀνεβοῦμε στὸ ὕψος τῶν ἀρετῶν, ταυτόχρονα δὲ βλέπει τὴν ἀδυναμία μας καὶ τὴν τρεπτότητά μας, μπορεῖ νὰ μᾶς χαρίσει αὐτὴν τὴν ὑπερβατικὴ ἀγάπη καὶ τὴν ἐπακόλουθη ὁμοίωση πρὸς Αὐτόν. Ὁ Θεὸς ζητᾶ ἀπὸ ἐμᾶς τὸ "θέλειν", γιὰ νὰ προσθέσει ὁ Ἴδιος τὸ "δύνασθαι". Καὶ μὲ τὸν καιρό, καθὼς ἡ πνευματική μας κατάσταση θὰ βελτιώνεται κατὰ χάριν, θὰ φθάσουμε στὸ σημεῖο νὰ γίνουμε "οἰκτίρμονες, καθὼς καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν οἰκτίρμων ἐστι". Εἴθε νὰ ἀξιωθοῦμε νὰ γευθοῦμε αὐτὴν τὴν οὐράνια χάρη, πρὶν τὸ τέλος τῆς ζωῆς μας! Ἀμήν, γένοιτο! 

ΠΗΓΗ