ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΣΑΜΑΡΕΙΤΙΔΟΣ

Απόστολος: Πραξ. ια΄ 19-30

Ευαγγέλιο: Ιωάν. δ΄5-42

26 Μαΐου 2019

«Ει ήδεις την δωρεάν του Θεού, και τις εστίν ο λέγων σοι, δός μοι πιείν, συ αν ήτησας αυτόν, και έδωκεν αν σοι ύδωρ ζων» ( Ιωάν. δ΄10)

Υποκλινόμαστε σήμερα με θαυμασμό μπροστά στη δωρεά του Θεού, που εκδηλώνεται τόσο σαν συγκατάβαση, όσο και σαν αποκάλυψη. Σαν συγκατάβαση, γιατί δεν κάνει διάκριση ανάμεσα σε άντρα ή γυναίκα, ανάμεσα σε Ιουδαίο ή αλλοεθνή, τη Σαμαρείτισσα, και τέλος χωρίς να κάνει διάκριση ανάμεσα σε δίκαιο ή αμαρτωλό. Γιατί, όπως είπε ο ίδιος ο Χριστός: «ήλθε ο Υιός του Ανθρώπου ζητήσαι και σώσαι το απολωλός» (Λουκ. ι θ΄10). Ακόμα: διαβεβαίωσε ότι «ουκ ήλθον καλέσαι δικαίους, αλλά αμαρτωλούς εις μετάνοιαν» (Ματθ. θ΄13).

Όμως, πέρα από τη συγκατάβαση προς τον αμαρτωλόν άνθρωπο, η δωρεά του Θεού εκδηλώνεται σήμερα σαν αποκάλυψη. Διπλή αποκάλυψη.

Αποκάλυψη της μεγάλης αλήθειας, ότι ο Θεός είναι Πνεύμα και ως Πνεύμα ευρίσκεται παντού, η δε λατρεία Του μπορεί να προσφέρεται παντού με την προϋπόθεση «τους προσκυνούντας αυτόν εν πνεύματι και αληθεία δει προσκυνείν». Αποκάλυψη ακόμα, ότι Αυτός είναι ο αναμενόμενος Μεσσίας και Λυτρωτής, δηλαδή ο Χριστός: «Εγώ ειμί ο λαλών σοι» , είπε στη Σαμαρείτισσα όταν αυτή ομολόγησε « οίδα ότι Μεσσίας έρχεται ο λεγόμενος Χριστός∙ όταν έλθη εκείνος, αναγγελεί ημίν πάντα».

Η αποκάλυψη, λοιπόν, αφορούσε τόσο τον ίδιο τον Χριστό, όσο και την πνευματικότητα και τη λατρεία του Θεού. Εκπλήσσει όμως και η Σαμαρείτισσα. Παρά την ηθική ακαταστασία της, παρά την αμαρτωλότητα της, την οποία και δεν διαψεύδει, εντούτοις η Σαμαρείτισσα παρουσιάζεται να έχει θρησκευτικά ενδιαφέροντα, αλλά και πνευματική δίψα. Γνωρίζει τη διαφορά που υπάρχει σχετικά με τον τόπο της λατρείας του Θεού ανάμεσα στους Ιουδαίους και στους Σαμαρείτες. Οι μεν Ιουδαίοι θεωρούν τον Ναό των Ιεροσολύμων ως μοναδικό τόπο λατρείας του Θεού, οι δε Σαμαρείτες το όρος Γαριζίν. Όμως μέσα της έχει κάποια αμφιβολία. Για τούτο ρωτά τον Χριστό ποιός είναι ο σωστός τόπος λατρείας, για να πάρει την απάντηση για τον τρόπο της λατρείας: «Ο Θεός είναι πνεύμα. Κι αυτοί που τον λατρεύουν, πρέπει να τον λατρεύουν με τη δύναμη του Πνεύματος, που φανερώνει την αλήθεια».

Ο Χριστός, λοιπόν, που δεν αποστρέφεται τον αμαρτωλό άνθρωπο, έτσι

και σήμερα δεν αποστράφηκε τη Σαμαρείτισσα. Αντίθετα, αναγνωρίζοντας τη

σπίθα της θετικής πλευράς της προσωπικότητάς της, καθώς και τη διάθεσή της

για μετάνοια, παραμέρισε τη στάχτη της αμαρτίας, που σαν στιβάδα κάλυπτε

την ψυχή της και αναζωπύρωσε την πίστη της. Τη διαφωτίζει στο ερώτημά της,

διδάσκει τη μεγάλη αλήθεια για τον Θεό, καθώς και τον τρόπο της λατρείας

Του και την καλεί, όπως και τον καθένα από μας, στη φωτεινή ζωή.

Παράλληλα της αποκάλυψε ότι η ευτυχία δεν βρίσκεται στις θολές πηγές της 

αμαρτίας, αλλά στο «ύδωρ» το «ζων», που είναι η αλήθεια και η Χάρις του Θεού

και που όταν το πιεί κάποιος δεν θα ξαναδιψάσει. Αντίθετα, όπως διαβεβαίωσε

σήμερα ο Χριστός τη Σαμαρείτισσα:« το ύδωρ ο δώσω αυτώ, γενήσεται εν αυτώ

πηγή ύδατος αλλομένου εις ζωήν αιώνιον». «Το νερό που θα του δώσω θα γίνει

μέσα του μια πηγή που θ’αναβλύζει νερό ζωής αιώνιας».

Η Σαμαρείτισσα αποδέχθηκε αυτό το «ύδωρ το ζων», όπως προσφέρθηκε

μέσα από τις ύψιστες αλήθειες για τον Θεό και την αυτοαποκάλυψη του

Χριστού ως Μεσσία. Η αποδοχή αυτών των αληθειών επιβεβαιώνεται με διπλό

τρόπο αντίδρασης. Πρώτον, δεν «επιτέθηκε» φραστικά στον συνομιλητή της για

όλα εκείνα που αφορούσαν την προσωπική ζωή της. Δεύτερον, μετέτρεψε την

«προσβολή» σε ευκαιρία για μετάνοια και σωτηρία. Μέσα από την αποκάλυψη

του Χριστού, ότι είναι ο Μεσσίας, πήρε όλες τις εξηγήσεις που ήθελε. Ιδιαίτερα

δε ότι και οι Σαμαρείτες αν και «αλλογενείς» για τους Ιουδαίους, για τον Χριστό

είναι και αυτοί δικαιούχοι αυτής της σωτηρίας.

Αυτή την αποκάλυψη δεν την οικειοποιήθηκε. Αντίθετα, θεωρώντας την

σωτηρία σαν πολύτιμο δώρο του Θεού για όλους τους ανθρώπους, η

Σαμαρείτισσα θέλησε να τη μοιραστεί με τους συμπατριώτες της για να γίνουν

και αυτοί συμμέτοχοι. «Ελάτε», τους είπε «να δείτε έναν άνθρωπο που μου είπε

όλα όσα έχω κάνει στη ζωή μου∙ μήπως είναι αυτός ο Μεσσίας;».

Η πρόσκληση της Σαμαρείτισσας βρήκε ανταπόκριση. Όπως ακούσαμε

στο σημερινό ευαγγέλιο: «Πολλοί από τους Σαμαρείτες εκείνης της πόλης

πίστεψαν σ’αυτόν, εξαιτίας της μαρτυρίας της γυναίκας » που έλεγε : «Μου είπε

όλα όσα έχω κάνει». Όταν, λοιπόν, οι Σαμαρείτες ήρθαν κοντά Του, Τον

παρακαλούσαν να μείνει μαζί τους∙ κι έμεινε εκεί δύο μέρες. Έτσι πίστεψαν

πολύ περισσότεροι ακούγοντας τα λόγια Του και έλεγαν στη γυναίκα: «Η πίστη

μας δεν στηρίζεται πια στα δικά σου λόγια∙ γιατί εμείς οι ίδιοι Τον έχουμε τώρα

ακούσει και ξέρουμε πως πραγματικά Αυτός είναι ο σωτήρας του κόσμου, ο

Χριστός».

Αδελφοί μου, η Σαμαρείτισσα άφησε τη στάμνα και παράλληλα την ως

τότε αμαρτωλή ζωή της. Η μεταστροφή της τη δικαίωσε, αφού το πρώτο της

κήρυγμα είχε ανέλπιστα αποτελέσματα. Και τούτο γιατί το ερώτημα: «μήτι

ούτος εστιν ο Χριστός;» κατέληξε σε βέβαιη απάντηση : «Οίδαμεν ότι ούτος

εστίν αληθώς ο σωτήρ του κόσμου, ο Χριστός».

Η βεβαιότητα των συμπατριωτών της έγινε και δική της βεβαιότητα.

Αφού δέχθηκε το βάπτισμα κατά την ημέρα της Πεντηκοστής μαζί με τα

παιδιά και τις αδερφές της, στη συνέχεια ακολούθησε τους Αποστόλους.

Κήρυξε στη Συρία, στη Φοινίκη, στην Παλαιστίνη, στην Αίγυπτο, στην

Καρχηδόνα και τέλος στη Ρώμη. Η Σαμαρείτισσα άφησε τη σκοτεινή ζωή της.

Μετονομάστηκε σε Φωτεινή και αναγνωρίστηκε σαν ισαπόστολος. Ας

μιμηθούμε το παράδειγμά της. Ας αφήσουμε κι εμείς τη στάμνα των αμαρτιών

μας. Ας την μιμηθούμε είτε με τη διδασκαλία μας, είτε μέσα από την όλη ζωή

και συμπεριφορά μας. Αμήν.

Θεόδωρος Αντωνιάδης

ΠΗΓΗ