ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΣΑΜΑΡΕΙΤΙΔΟΣ

(06---05---2018 Ἰωάν. Δ', 5—42)

Πέμπτη Κυριακὴ μετὰ τὸ Πάσχα καὶ ἡ Ἐκκλησία μας μᾶς παρουσιάζει τὸ διάλογο τοῦ Κυρίου μὲ μία γυναίκα Σαμαρείτιδα. Ἕνα διάλογο οὐσιαστικὸ καὶ διαχρονικὸ ποὺ ἰσχύει καὶ θὰ ἰσχύει εἰς τοὺς αἰῶνες τῶν αἰώνων, μὲ πολλὰ μηνύματα πρὸς τὸν κάθε ἕνα ἀπό μᾶς.

Πηγαίνει ὁ Χριστὸς στὴ Σαμάρεια καὶ συγκεκριμένα στὴν πόλη Συχάρ, στὸν τόπο ὅπου ὁ Πατριάρχης Ἰακὼβ εἶχε φτιάξει ἕνα πηγάδι (Ἰωάν. 4,5). Ὁ Ἰακὼβ ἀγόρασε ἕνα κομμάτι γῆς ἀπὸ τοὺς υἱοὺς τοῦ Ἐμὼρ κι ἔκτισε ἐκεῖ ἕνα θυσιαστήριο μὲ τὸ ὄνομα «Θεὸς τοῦ Ἰσραὴλ» ( Γεν. 33, 19-20). Ἀργότερα, αὐτὴ τὴ γῆ τὴ δώρισε στὸ υἱό του τὸν Ἰωσήφ. Πηγαίνοντας, λοιπόν, ὁ Ἰησοῦς πρὸς τὴ Γαλιλαία κοντοστάθηκε στὸ σημεῖο τοῦ πηγαδιοῦ, κουρασμένος, ὥρα τοῦ μεσημεριοῦ «ἦν δὲ ὡσεὶ ὥρα ἕκτη» (Ἰωάν. 4, 6),

περιμένοντας νὰ περάσει κάποιος νὰ τοῦ δώσει νερὸ νὰ πιεῖ. Σὲ αὐτὸ τὸ σημεῖο μᾶς δίνει τὸ δίδαγμα ὅτι πρέπει νὰ ἔχουμε ὑπομονή, νὰ συνεργαζόμαστε μὲ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους, νὰ τοὺς βοηθᾶμε καὶ νὰ μᾶς βοηθοῦν «ἀλλήλων τὰ βάρη βαστάζετε» (Γαλ. 6, 2). Νὰ μάθουμε νὰ περιμένουμε τὴν κατάλληλη στιγμὴ γιὰ τὸ κάθε τί στὴ ζωή μας καὶ ὄχι ὅλα ἐδῶ καὶ τώρα.

Καὶ ἐνῶ βρισκόταν ἐκεῖ, ἔρχεται μία γυναίκα Σαμαρείτιδα μὲ τὴ στάμνα στὰ χέρια γιὰ νὰ πάρει νερὸ ἀπὸ τὸ πηγάδι. Στὸ χῶρο τοῦ πηγαδιοῦ ἡ γυναῖκα συναντᾶ τὸν Χριστό, ὁ ὁποῖος ὄχι μόνο δὲν τὴν κατακρίνει, ἀλλὰ τὴν ἑλκύει στὴν ἀγάπη του, στὴ μετάνοια καὶ τὴ σωτηρία. Καὶ τῆς λέει ὁ Κύριος «δὸς μοὶ πιεῖν» (Ἰωάν. 4, 8). Ὁ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης ἀναφέρει τὴν καταγωγὴ τῆς γυναικός, τῆς Σαμαρείτιδος, διὰ τὸν λόγο ὅτι οἱ Ἰουδαῖοι χαρακτήριζαν τοὺς Σαμαρεῖτες ὡς εἰδωλολάτρες.

Ἀναρωτήθηκε ἡ γυναῖκα πῶς καὶ ἕνας Ἰουδαῖος μίλησε σὲ μία Σαμαρείτιδα, ἐφόσον οἱ Ἰουδαῖοι μισοῦσαν τοὺς Σαμαρεῖτες. Καὶ ἐκείνη τοῦ λέει: «Ἐσὺ ἕνας Ἰουδαῖος, ζητᾶς ἀπὸ μία Σαμαρείτιδα γυναῖκα νὰ σοῦ δώσει νερό. Δὲν ξέρεις ὅτι μεταξὺ τῶν Ἰουδαίων καὶ τῶν Σαμαρειτῶν ὑπάρχει ἔχθρα;». Καὶ ξεκινᾶ ἀνάμεσα στοὺς δύο, στὸν Χριστὸ καὶ στὴ Σαμαρείτιδα, ἕνας διάλογος ζωῆς, ἀποκάλυψης καὶ σωτηρίας. Ὁ Χριστὸς τότε ἀρχίζει νὰ θεολογεῖ καὶ νὰ τῆς λέει: «Ἐγὼ εἶμαι σὲ θέση

νὰ σοῦ δώσω ἕνα νερό, ἀπὸ τὸ ὁποῖο ἂν πιεῖς δὲν θὰ διψάσεις ποτέ». Ἐκείνη ἀπόρησε: «Ποιὸ εἶναι αὐτὸ τὸ νερὸ ποὺ μπορῶ νὰ πιῶ καὶ νὰ μὴν ξαναμπῶ στὸν κόπο νὰ ἔρχομαι τόσο δρόμο, γιὰ νὰ πάρω στὴ στάμνα μου νερό».

Νόμιζε ὅτι τῆς ὁμιλεῖ γιὰ ὑλικὸ νερό. Ὅμως, ὁ Κύριος τῆς μιλοῦσε γιὰ τὸ

πνευματικὸ ὕδωρ τοῦ Λόγου Του, τοῦ Εὐαγγελίου, τὸ ὁποῖο ὅποιος ἄνθρωπος δεχθεῖ

μέσα του ξεδιψᾶ πνευματικὰ καὶ ἀναψύχεται ψυχικά. Ὁ διάλογος αὐτὸς εἶχε καὶ ἄλλα

στοιχεῖα, καθὼς ἔφερε στὴν ἐπιφάνεια τὴν ἁμαρτωλότητα τῆς γυναίκας. Εἶχε σχέση

μὲ πέντε ἄνδρες στὴν προηγούμενη ζωή της καὶ τώρα ἦταν μὲ ἕναν ἕκτο, ὁ ὁποῖος

καὶ αὐτὸς δὲν ἦταν νόμιμος σύζυγός της.

Καὶ ὁ λόγος Του γίνεται ἀκόμα πιὸ θεολογικός, ὅταν ἔρχεται σὲ σημεῖα ποὺ

ἀφοροῦν τὴ λατρεία τοῦ Θεοῦ. Ἐκείνη τοῦ εἶπε: «Ἐσεῖς οἱ Ἰουδαῖοι λέτε πὼς ὁ Θεὸς

λατρεύεται μόνο στὸ Ναὸ τοῦ Σολομῶντος στὰ Ἱεροσόλυμα, ἐμεῖς λέμε ὅτι

λατρεύεται στὸ ὄρος Γαριζεῖν. Πές μου, ποῦ πρέπει νὰ προσκυνοῦμε τὸν Θεό, στὸ

βουνό μας Γαριζεῖν ἢ στὰ Ἱεροσόλυμα;». Καὶ ἐκεῖνος τῆς ἀπαντᾶ: «Σὲ λίγο καιρὸ

οὔτε μόνο στὸ Γαριζεῖν οὔτε μόνο στὰ Ἱεροσόλυμα θὰ λατρεύετε τὸν Θεό».

Γιατί ὁ Θεὸς εἶναι Πνεῦμα καὶ τὸ Πνεῦμα λατρεύεται ὄχι μὲ τρόπο ἐξωτερικὸ

καὶ σχήματα τυπικά, ἀλλὰ μὲ βαθὺ πνευματικὸ τρόπο, μὲ ἀλήθεια καὶ

πνευματικότητα. Ὁ Θεὸς δὲν λατρεύεται, περιοριζόμενος εἴτε σὲ χωρικὰ εἴτε σὲ

χρονικὰ πλαίσια. Δὲν περιορίζεται σὲ τόπους ὁ Θεός, δὲν λατρεύεται σὲ

συγκεκριμένους χώρους.. Λατρεύεται καὶ προσκυνεῖται καὶ δοξάζεται παντοῦ καὶ

πάντοτε. Δὲν ἐνδιαφέρεται ὁ Θεὸς γιὰ τὸν τόπο ἢ τὸ χρόνο τῆς λατρείας, ἀλλὰ γιὰ

τὸν τρόπο μὲ τὸν ὁποῖο ὁ ἄνθρωπος Τὸν προσεγγίζει, Τὸν τιμᾶ, Τὸν προσκυνεῖ καὶ

Τὸν λατρεύει. Καὶ αὐτὸς ὁ τρόπος ἔχει δύο χαρακτηριστικά, ὅπως τῆς εἶπε.

Καταρχᾶς, εἶναι ὁ πνευματικὸς τρόπος. Ὁ Θεὸς θέλει ἀπὸ ἐμᾶς νὰ Τὸν

λατρεύουμε ἐν πνεύματι, δηλαδὴ μὲ τὴν καρδιά μας, μὲ ὅλο μας τὸ εἶναι, νὰ

λατρεύουμε Αὐτὸν καὶ τίποτε ἄλλο.

Εἴμαστε στὴν Ἐκκλησία γι’ Αὐτὸν καὶ τίποτε ἄλλο (Ματθ. 21, 12-14).

Ἀλοίμονο σὲ ἐκείνους ποὺ χρησιμοποιοῦν τὴ Λατρεία ἢ ἐκμεταλλεύονται τὴ

θρησκευτικότητα τῶν ἀνθρώπων γιὰ νὰ ἀποκομίσουν ἴδια προσωπικὰ ὀφέλη, ὑλικὰ

καὶ ἐφήμερα. Ὁ δεύτερος τρόπος τῆς ἀληθινῆς λατρείας εἶναι ἡ ἀλήθεια. Νὰ

λατρεύομε τὸν Θεὸ ἀληθινὰ καὶ ὄχι συμβατικά, ἀληθινὰ καὶ ὄχι παραδοσιακά,

ἀληθινὰ καὶ ὄχι ἐθιμικά, ὄχι ἐπειδὴ αὐτὸ ἐπιτάσσει ἡ παράδοση, τὴν ὁποία

διδαχθήκαμε ἀπὸ τοὺς μεγαλύτερους, ἀλλὰ νὰ συμμετέχουμε στὴ Θεία Λειτουργία,

στὰ Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας, γιατί αὐτὴ ἡ συμμετοχὴ εἶναι καρπὸς πίστεως, βαθειᾶς

καὶ εἰλικρινοῦς πίστεως, ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι ἡ Ἀλήθεια, ὁ Χριστὸς εἶναι ἡ Σωτηρία, ὁ

Χριστὸς εἶναι ἡ Λύτρωση γιὰ τὸν καθένα μας. Μᾶς ἀναγεννᾶ σὲ νέα ζωή, ὅπως

συνέβη καὶ μὲ τὴ Σαμαρείτιδα, ἡ ὁποία ἔγινε στὸ ἑξῆς ἀφοσιωμένη μαθήτρια τοῦ

Κυρίου, Ἰσαπόστολος, Ἁγία, ἡ Ἁγία Φωτεινή. Καὶ ἔτρεξε στὰ πέρατα τῆς γῆς, γιὰ νὰ

μεταδώσει τὸ μυστήριο ποὺ ἔζησε, τὸ μυστήριο τῆς Θείας χάριτος. Αὐτὸ σημαίνει

ἀληθινὴ Λατρεία.

Λέει ἡ γυναῖκα: «Γνωρίζω ὅτι ἔρχεται ὁ Μεσσίας. Ὅταν ἔλθει ἐκεῖνος, θὰ μᾶς

τὰ διδάξει ὅλα». «Ἐγὼ εἶμαι, ὁ λαλῶν σοὶ» ( Ματθ. 4, 26 ). «Ἐγὼ εἶμαι ὁ Μεσσίας,

ποὺ περιμένεις», ἀπαντᾶ ὁ Κύριος. Ἐκείνη τὴ στιγμὴ ὁ διάλογος διεκόπηκε, διότι

ἔφτασαν οἱ μαθητὲς τοῦ Κυρίου.

Ἔμειναν ἔκπληκτοι, βλέποντάς Τον νὰ ἀναπτύσσει θεολογικὲς ἀλήθειες σὲ

μία γυναῖκα, πράγμα ποὺ οἱ Ραβίνοι ἀπὸ περιφρόνηση τὸ ἀπέφευγαν. Ἡ γυναῖκα τότε

ἐνθουσιασμένη ἄφησε τὴ στάμνα της ἐκεῖ, ἔφυγε στὴν πόλη καὶ ἄρχισε νὰ φωνάζει:

«Ἐλᾶτε νὰ δεῖτε ἕνα ἄνθρωπο πού μοῦ εἶπε ὅλα ὅσα ἔκανα. Μήπως εἶναι αὐτὸς ὁ

Μεσσίας Χριστός;». Καὶ οἱ Σαμαρεῖτες ἄρχισαν νὰ ἔρχονται πρὸς τὸ πηγάδι, νὰ δοῦν

τὸν Κύριο.

Μόλις ἐπέστρεψαν οἱ μαθητὲς στὸ πηγάδι, παρακάλεσαν τὸν Κύριο νὰ φάει

κάτι. Αὐτὸς, ὅμως, τοὺς εἶπε: «Δική μου τροφὴ εἶναι νὰ κάνω τὸ θέλημα τοῦ Πατρός

μου, νὰ ἐργάζομαι τὴ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων. Σηκῶστε τὰ μάτια σας καὶ κοιτάξτε τὰ

πλήθη τῶν Σαμαρειτῶν ποὺ ἔρχονται».

Ὅταν οἱ Σαμαρεῖτες ἔφθασαν στὸ πηγάδι, ἄκουγαν μὲ πόθο τὰ λόγια τοῦ

Χριστοῦ καὶ τὸν παρακαλοῦσαν νὰ μείνει γιὰ πάντα μαζί τους. Καὶ ὁ Κύριος μὲ τὸ

λόγο Του καὶ μὲ τὴ χάρη Του τοὺς βοήθησε νὰ πιστέψουν καὶ νὰ μετανοήσουν.

Οἱ Σαμαρεῖτες ἀποτελοῦσαν μία προτύπωση, μία εἰκόνα ὅλης τῆς

ἀνθρωπότητας. Μιᾶς ἀνθρωπότητας ποὺ χωρὶς νὰ τὸ συνειδητοποιεῖ, διψᾶ νὰ

ἀκούσει τὸ μήνυμα τῆς λυτρώσεως, νὰ ξεδιψάσει ἀπὸ τὸ ὕδωρ τῆς ζωῆς. Πόσοι

ἄνθρωποι καὶ σήμερα βρίσκονται στὴν ἄγνοια, στὴν πλάνη, στὸ σκοτάδι καὶ ζητοῦν

λίγη χαρά, λίγη ἀνάπαυση.

Ζητοῦν κάπου νὰ πιαστοῦν, κάπου νὰ βροῦν λίγη ἐλπίδα, λίγο φῶς. Καὶ

ἔχουμε χρέος ὅλοι μας νὰ κάνουμε τὸ ἔργο τῆς Σαμαρείτιδος. Νὰ μιλήσουμε

σ’αὐτοὺς μὲ τὸ λόγο μας καὶ τὸ παράδειγμά μας γιὰ τὴν ἐμπειρία τῆς ἐν Χριστῷ

ζωῆς. Οἱ ψυχὲς πολλὲς καὶ περιμένουν.

Ἂν ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος παρουσιάζεται σήμερα διψασμένος περισσότερο

παρὰ ποτέ, αὐτὸ ὀφείλεται στὸ γεγονὸς ὅτι ἀποχωρίστηκε ἀπὸ τὸν Θεὸ ποὺ εἶναι

«πηγὴ τοῦ ὕδατος ζῶντος». Δὲν ἔχει νόημα νὰ ὑπάρχει κάποια πηγὴ μὲ δροσερὸ

νερό, πρέπει νὰ τὴν προσεγγίζει μὲ διάθεση νὰ πιεῖ καὶ νὰ χορτάσει. Τὸ ἴδιο βέβαια

ἰσχύει καὶ γιὰ τὴν πνευματικὴ δίψα. Νὰ γνωρίζει τὴν ἀλήθεια τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ τὴν

βιώσει στὴ ζωή του.

Δυστυχῶς, σήμερα συμβαίνει τὸ ἑξῆς παράδοξο. Ὁ ἄνθρωπος ἔχει τὰ πάντα

καὶ τοῦ λείπει τὸ σημαντικότερο, ὁ Θεός. Γι’ αὐτὸ καὶ οἱ ψυχὲς πάσχουν ἀπὸ

παρατεταμένη πνευματικὴ ξηρασία. Καὶ θὰ εἶναι ἔτσι μέχρι νὰ ἀκούσουν τὴν

πρόσκληση τοῦ Θεοῦ. «Ἐὰν τὶς διψᾶ, ἐρχέσθω πρὸς μὲ καὶ πινέτω».

Εὐλογημένοι εἶναι ὅσοι ἀκοῦνε τὴ φωνή Του καὶ τὸν πλησιάσουν μὲ πίστη. Ὁ

Χριστὸς δὲν θὰ τοὺς ρωτήσει οὔτε ποιὰ γλώσσα μιλᾶνε οὔτε σὲ ποιὸ ἔθνος ἀνήκουν,

οὔτε ἂν εἶναι πλούσιοι ἢ φτωχοί.

Θὰ δώσει σὲ ὅλους «ὕδωρ ζῶν» γιὰ νὰ τοὺς ἀναγεννήσει, νὰ τοὺς

ἀναζωογονήσει, νὰ τοὺς ἀνανεώσει, νὰ τοὺς βγάλει ἀπὸ τὸ πύρινο καμίνι αὐτοῦ τοῦ

κόσμου καὶ νὰ τοὺς ὁδηγήσει στὴ γῆ τῆς Ἐπαγγελίας. Μόνο ὁ ἀληθινὸς χριστιανός,

ποὺ συνδυάζει δηλαδὴ τὴν πίστη μὲ τὰ ἔργα, μπορεῖ νὰ εἶναι ὁ ἀληθινὸς λάτρης τοῦ

Θεοῦ.

Εἴθε νὰ ἀξιωθοῦμε κι ἐμεῖς νὰ γίνουμε πιστὰ τέκνα τοῦ Κυρίου μας, ὅπως ἡ

τιμώμενη τὴν Κυριακή τῆς Σαμαρείτιδος Ἁγία καὶ ἰσαπόστολος Φωτεινή, ἡ ὁποία

στοὺς σημερινοὺς χαλεποὺς καιρούς μας ἀποτελεῖ ἕνα ὁλόλαμπρο παράδειγμα πρὸς

μίμηση, ἀφοῦ μᾶς διδάσκει τὴν εἰλικρινῆ μετάνοια, τὸν συνεχῆ πνευματικὸ ἀγώνα,

τὴν ἀκλόνητη πίστη, γιὰ κάθε χριστιανὸ ποὺ ζεῖ μέσα στὸ βοῦρκο τῆς ἁμαρτίας καὶ

δὲν μετανοεῖ. Μέσα του ὁ καθένας μας μπορεῖ νὰ συναντήσει τὸν Θεὸ καὶ νὰ

ἀντλήσει ἀπ’ Αὐτὸν «τὸ ὕδωρ τὸ ζῶν», νὰ ἀποκτήσει τὴ Χάρη του. Μόνο ἔτσι θὰ

ἀξιωθοῦμε καὶ ἐμεῖς νὰ ζήσουμε μέσα στὴν πνευματικὴ ἀγαλλίαση τοῦ παραδείσου,

ὅπως ἀκριβῶς ζεῖ καὶ εὐφραίνεται ἡ Μεγαλομάρτυς καὶ Ἰσαπόστολος Ἁγία Φωτεινή,

ἡ ὁποία χάρη στὸ «ὕδωρ τὸ ζῶν» ἀναγεννήθηκε σὲ πιστὸ ἀκόλουθο τοῦ Χριστοῦ,

ἀναλαμβάνοντας τὸ κοπιῶδες ἔργο τῆς διδαχῆς τοῦ λόγου Του. ΑΜΗΝ.

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ! ΑΛΗΘΩΣ ΑΝΕΣΤΗ!

π. Ἰωάννης Κιτσοτόλης

ἐφημέριος Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Ἰωάννου

Ἀνατολῆς Ἰωαννίνων

ΠΗΓΗ