ΚΥΡΙΑΚΗ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

(Τίτ. 3, 8-15)

Ἡ εὐσπλαχνία καὶ ἡ φιλανθρωπία εἶναι ἀρετὲς μέγιστης σημασίας στὴ χριστιανικὴ ζωή. Ἡ φροντίδα γιὰ τοὺς ἀδυνάτους εἶναι τὸ βασικὸ γνώρισμα τοῦ Χριστιανοῦ. Γι᾽ αὐτὸ καὶ ὁ ἀπόστολος Παῦλος μᾶς νουθετεῖ καὶ μᾶς λέει πὼς δὲν εἶναι ἀρκετὴ ἡ πίστη γιὰ τὴ σωτηρία καὶ οἱ Χριστιανοὶ ὠφείλουν νὰ ἐπιτελοῦν καὶ καλὰ ἔργα. Τὰ καλὰ ἔργα, τὸ ἔλεος δηλαδὴ πρὸς τοὺς ἔχοντας ἀνάγκη, εἶναι ὁ καθρέπτης τῆς χριστιανικῆς μας ποιότητας καὶ ὁ δείκτης γιὰ τὸ πόσο κοντὰ ἢ μακριὰ βρισκόμαστε ἀπὸ τὸν Θεὸ τῆς ἀγάπης.

Τὰ καλὰ ἔργα εἶναι ἡ ἀνταπόδοση τῶν ἀνθρώπων στὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ, τὸ ὁποῖο αὐτοὶ γεύτηκαν. Συνεπῶς καὶ αὐτοὶ ὠφείλουν νὰ ἐλεήσουν τοὺς ἄλλους. Τὰ καλὰ ἔργα ἀφοροῦν τόσο στὴν οἰκονομικὴ ἐνίσχυση καὶ φροντίδα τῶν ἐμπερίστατων, τῶν χηρῶν, τῶν ὀρφανῶν, τῶν ἀσθενῶν, ὅσο καὶ στὶς συμβουλές, τὶς νουθεσίες καὶ τὸ προσωπικὸ παράδειγμα. Γι᾽ αὐτὸ καὶ χαρακτηρίζονται ὡς τὸ καλὸ καὶ ὠφέλιμο γιὰ τοὺς ἀνθρώπους, διότι ἀφοροῦν στὸν Νόμο τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος συμπληρώνει τὴ θεωρητικὴ πίστη.

Ὠφείλουν οἱ Χριστιανοὶ, διὰ τῶν καλῶν ἔργων, νὰ ὑπηρετήσουν τὶς ἀνάγκες τῶν ἄλλων. Ἡ φιλανθρωπία τῶν Χριστιανῶν πρέπει νὰ ἐπιδειχθεῖ πρὸς ὅλους ὅσοι ἔχουν ἀνάγκη, ὑλικὴ ἢ πνευματική. Στὴν πρώτη περίπτωση θὰ τοὺς ἐφοδιάσουν μὲ ὅλα τὰ ἀναγκαῖα, ἐνῷ στὴ δεύτερη θὰ τοὺς προσφέρουν τὴ διδαχὴ τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ. Μάλιστα ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος τονίζει ὅτι οἱ Χριστιανοὶ δὲν πρέπει νὰ περιμένουν τοὺς φτωχοὺς καὶ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη νὰ τοὺς ζητήσουν βοήθεια, ἀλλὰ οἱ ἴδιοι πρέπει νὰ σπεύδουν πρὸς ἀναζήτησή τους. Τὸ ἴδιο ἀκριβῶς μᾶς διδάσκει καὶ ὁ Κλήμης Ἀλεξανδρείας: «Ὁ Θεὸς δὲν θέλει νὰ φτάσουν οἱ φτωχοὶ σὲ τέτοιο βαθμὸ ἐξαθλίωσης, ὥστε νὰ σᾶς ψάχνουν καὶ νὰ ζητοῦν ἐλεημοσύνη. Ὄχι, ἀλλὰ ἐσεῖς πρέπει μόνοι σας νὰ ψάξετε καὶ νὰ βρεῖτε αὐτοὺς ποὺ ἔχουν τὴν ἀνάγκη σας».

Ἡ προσφορὰ τῶν Χριστιανῶν εἶναι φανερὸ ὅτι γίνεται ὥστε ἡ πίστη τους στὸν Χριστὸ νὰ εἶναι ἔμπρακτη καὶ νὰ παράγουν καρπὸ πνευματικό. Ἑπομένως, ἡ φιλανθρωπία πρὸς ὅσους ἔχουν ἀνάγκη μεταφράζεται σὲ πνευματικὸ κέρδος γιὰ αὐτοὺς ποὺ τὴν προσφέρουν. Οἱ φτωχοί, οἱ ὁποῖοι εἰσπράττουν καὶ ὠφελοῦνται ἀπὸ τὴν φροντίδα τῶν ἄλλων Χριστιανῶν ἀπὸ τὴ μιὰ ἀνακουφίζονται οἱ ἴδιοι ἀπὸ τὶς δυσκολίες ποὺ ἀντιμετωπίζουν καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη γίνονται αἴτιοι τῆς πνευματικῆς ὠφέλειας ὅσων τοὺς βοηθοῦν.

Πράγματι, τὰ ἔργα ἐλεημοσύνης πρὸς τὸν πλησίον, τὰ δέχεται ὁ Θεὸς ὡσὰν νὰ γίνονται πρὸς αὐτὸν τὸν ἴδιο: «ἐπείνασα γὰρ καὶ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν», μᾶς λέει, «ἐδίψησα καὶ ἐποτίσατέ με, ξένος ἤμην καὶ συνηγάγετέ με, γυμνὸς καὶ περιεβάλετέ με, ἠσθένησα καὶ ἐπεσκέψασθέ με, ἐν φυλακῇ ἤμην καὶ ἤλθατε πρός με. ἐφ' ὅσον ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων, ἐμοὶ ἐποιήσατε». Ἡ φιλανθρωπία καὶ ἡ ἀγάπη μας πρὸς τοὺς ἄλλους καταλήγει σὲ δικό μας ὄφελος: «μακάριοι οἱ ἐλεήμονες, ὅτι αὐτοὶ ἐλεηθήσονται», διακηρύττει ὁ Κύριος στὴν Ἐπὶ τοῦ Ὄρους ὁμιλία του. Ἐφόσον δηλαδὴ δείχνουμε ἔμπρακτα τὸ ἔλεός μας πρὸς τοὺς ἔχοντας ἀνάγκη θὰ ἐλεηθοῦμε καὶ ἐμεῖς.  

«Ὅπως τὸ σιτάρι, ὅταν πέσῃ στὴ γῆ» -μᾶς διαβεβαιώνει ὁ Μ. Βασίλειος- «γίνεται κέρδος γι’ αὐτὸν ποὺ τὸ ρίχνει, ἔτσι καὶ ἀπὸ τὸ ψωμί, ὅταν τὸ δώσουμε στὸν πεινασμένο, πηγάζει ἄφθονη γιὰ ἐμᾶς ἡ ὠφέλεια ἀργότερα. Ἄς γίνῃ λοιπὸν γιὰ σένα τὸ τέλος τῆς καλλιέργειας τῆς γῆς, ἀρχὴ τῆς σπορᾶς σου στὸν οὐρανό». Ἀλλὰ καὶ ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος μᾶς δίνει μιὰ καταπληκτικὴ εἰκόνα γιὰ τὴν ὠφέλεια τῆς ἐλεημοσύνης: περιγράφει τὸν Χριστὸ ὡς ἕνα περιπλανώμενο φτωχό, ὁ ὁποῖος λέει: «Θὰ μποροῦσα νὰ θραφῶ μόνος μου, ἀλλὰ καλύτερα νὰ περιπλανιέμαι σὰν ζητιάνος καὶ νὰ ἁπλώνω τὸ χέρι γιὰ ἐλεημοσύνη, γιὰ νὰ μὲ τρέφεις. Καὶ τὸ κάνω αὐτὸ ἀπὸ ἀγάπη πρὸς ἐσένα».

Τὰ ἔργα τῆς φιλανθρωπίας εἶναι ἡ ὀρθὴ πορεία στὴν πίστη μὲ κατάληξη τὸν Θεό. Ἡ ἐλεημοσύνη εἶναι ἡ βασίλισσα τῶν ἀρετῶν, ἡ ὁποία κάνει τοὺς ἀνθρώπους νὰ ὁμοιάσουν μὲ τὸν Θεό. Ἡ ἐλεημοσύνη εἶναι τελικὰ ἡ λύτρωση τῆς ψυχῆς, καὶ τοῦτο διότι θὰ ὑπερασπιστεῖ τοὺς ἀνθρώπους κατὰ τὴ φοβερὰ ἡμέρα τῆς κρίσεως.

 ΠΗΓΗ