Βίβλος γενέσεως

Ἡ ἐρχόμενη Κυριακή εἶναι ἡ ἡμέρα πρίν τή μεγάλη Δεσποτική ἑορτή τῶν Χριστουγέννων, κατά τήν ὁποίαν «... μνήμην ἄγειν ἐτάχθημεν παρά τῶν Ἁγίων καί Θεοφόρων Πατέρων ἡμῶν πάντων τῶν ἀπ’ αἰῶνος Θεῷ εὐαρεστησάντων ἀπό Ἀδάμ ἄχρι καί Ἰωσήφ τοῦ μνήστορος τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου...». 

Ἡ εὐαγγελική περικοπή ξεκινάει μέ τόν γενεαλογικό κατάλογο τοῦ Κυρίου. Εἶναι ἕνας κατάλογος ἀνθρώπων, πού παίρνουν ἐνεργά μέρος στό σχέδιο τῆς Θείας Οἰκονομίας γιά τή σωτηρία τοῦ ἀνθρώπινου γένους.

Ὑπάρχουν δύο τέτοιοι κατάλογοι, ὁ ἕνας τῆς σημερινῆς περικοπῆς (Ματθ. α ́ 1-25) πού ξεκινάει ἀπό τόν Πατριάρχη Ἀβραάμ καί φτάνει ὡς τόν Ἰωσήφ τόν Μνήστορα καί αὐτός πού περιέχεται στό γ ́ κεφάλαιο τοῦ κατά Λουκᾶν Εὐαγγελίου (23-38) καί ἀρχίζει, ἀντίστροφα, ἀπό τόν Ἰωσήφ ὡς τόν Ἀβραάμ καί ἀπό τόν Ἀδάμ στό Θεό.

Στό δεύτερο μέρος, ἀφηγεῖται τόν τρόπο σύμφωνα μέ τόν ὁποῖο γεννήθηκε ὁ Θεάνθρωπος ἀπό τήν Παρθένο Μαρία.

Αὐτή ἡ γενεαλογία θυμίζει αὐτές πού ὑπάρχουν στήν Παλαιά Διαθήκη, στό βιβλίο τῆς Γένεσης, ὥστε δέν εἶναι λάθος νά λεχθεῖ ὅτι ἀποτελεῖ, κατά κάποιο τρόπο, σημεῖο ἑνωτικό μεταξύ τῆς Παλαιᾶς καί τῆς Καινῆς Διαθήκης καί ἀποδεικνύει ὅτι ὁ Ἰησοῦς εἶναι ὁ Χριστός, ὁ Υἱός τοῦ Δαβίδ, ὁ Λυτρωτής τῶν ἀνθρώπων.

Το γεγονός ὅτι ὁ Εὐαγγελιστής Ματθαῖος ἀρχίζει τό Εὐαγγέλιό του μέ

τόν τίτλο «Βίβλος γενέσεως» θέλει νά μᾶς θυμίσει πώς αὐτή ἡ γένεση ἀποτελεῖ

τήν ἀρχή καί τή ρίζα ὅλων τῶν ἀγαθῶν πού ἔλαβαν χώρα στή συνέχεια τῆς

ἱστορίας.

Γιά νά μπορέσει ὁ Θεός νά λάβει τήν ἀνθρώπινη φύση, ἔπρεπε ὁ ἄνθρω-

πος νά ἀπαντήσει θετικά στή σωτήρια κλήση Του.

Αὐτή ἡ γενεαλογία ἐπικεντρώνεται σ’ αὐτούς τούς ἀνθρώπους πού μέσα

στήν ἀνθρώπινη ἱστορία ἀπάντησαν θετικά στήν κλήση νά συμμετάσχουν στό

ἔργο τῆς σωτηρίας, ὥστε νά ὁδηγηθοῦμε στό πρόσωπο τῆς Παναγίας, πού

ἐλεύθερα, ταπεινά καί μέ ἀγάπη δάνεισε τήν ἀνθρώπινη σάρκα στόν ἀσώματο

Θεό.

Ὁ γενεαλογικός κατάλογος ἀποτελεῖται, ὅπως συνηθιζόταν στόν Ἰουδαϊ-

κό λαό, ἀπό ὀνόματα ἀνδρῶν. Σύμφωνα μέ τό Ζηγαβινό, ὁ ἄνδρας εἶναι «ὁ

σπείρων» ἀλλά καί ἡ ἀρχή καί ἡ ρίζα τῶν παιδιῶν, καί, ὅπως γράφει ὁ Ἀπό-

στολος Παῦλος στούς Κορινθίους, «κεφαλή τῆς γυναικός». Ὁ ρόλος τῆς γυναί-

κας εἶναι νά ἐκτρέφει, νά περιθάλπει καί νά συναυξάνει τό σπαρθέν. Καί,

σύμφωνα μέ τό γράμμα τῆς Βίβλου, δόθηκε ὡς βοηθός στόν ἄνδρα.

Ἐκτός αὐτῶν, ὁ κατάλογος ἐμπεριέχει μερικές ἰδιαιτερότητες καί μέ βάση

αὐτές διαφέρει ἀπό τά γενεαλογικά δένδρα τῶν εὐγενῶν (ἀνθρώπων) πού

ἀναζητοῦν εὐγενική καταγωγή ὡς ἀπόγονοι ἐπιφανῶν ἀνδρῶν. Ἐδῶ γίνονται

δεκτοί ὅλοι οἱ ἄνθρωποι. Ὑπάρχουν Πατριάρχες, Προφῆτες, ἄνθρωποι δίκαι-

οι, εὐσεβεῖς, ἐνάρετοι, ἀλλά καί ἄνθρωποι μέ πολλές ἁμαρτίες.

Στούς ἐνάρετους συγκαταλέγονται οἱ Πατριάρχες Ἀβραάμ, Ἰσαάκ καί

Ἰακώβ μέ τά σύνολα τῶν οἰκογενειῶν τους. Ἀλλά, ἰδιαίτερα, θέλω νά σταθῶ

στούς ἀνθρώπους πού εἶχαν πολλές καί ποικίλες στή μορφή ἁμαρτίες.

Ἡ Θάμαρ, πού γεννᾶ δύο ἀγόρια ἐξαπατώντας τόν πεθερό τῆς Ἰούδα· ὁ

ἱερός Χρυσόστομος τή χαρακτηρίζει ὡς «ἀθεμιτόγαμο», δηλαδή γυναίκα πού

συζοῦσε ἐλεύθερα χωρίς νά ἔχει νυμφευθεῖ. Ἡ Ράχαβ ἦταν πόρνη, ἡ Ρούθ εἰδω-

λολάτρισσα καί ἡ Βηρσαβεέ μοιχαλίδα.

Ὁ Θεός, λοιπόν, ἐπέλεξε τό λαό τοῦ Ἰσραήλ καί μέσα ἀπό αὐτόν ἀναζη-

τοῦσε τό τέλειο γυναικεῖο πρόσωπο πού θά ἀποτελοῦσε τήν ἀποκορύφωση τῆς

ἱερῆς ἱστορίας. Καί αὐτό δέν εἶναι ἄλλο ἀπό τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο. Ὅταν

ἦλθε τό πλήρωμα τοῦ χρόνου, αὐτό τό πρόσωπο βρέθηκε καί τότε (μόνον)

«ἐξαπέστειλε ὁ Θεός τόν Υἱόν αὐτοῦ» (Γαλ. δ ́ 4).

Ἡ καθαρότητα τῆς Θεοτόκου καί ἡ ἀγάπη της πρός τό Θεό φανερώνει

τήν καθαρότητα καί τήν ἀκεραιότητα τῆς ἀνθρώπινης φύσης, ὅπως τήν ἔπλασε

ὁ Θεός. Ἡ Θεοτόκος μέ τήν ἀγάπη στό Θεό, τήν ἁγνότητα, τήν ταπείνωση καί

τή φρόνηση νίκησε τήν ἁμαρτία καί μέ τό κάλλος της ἤλκυσε τήν ἀγάπη τοῦ

Θεοῦ πρός τούς ἀνθρώπους καί εἰσήγαγε «τόν Πρωτότοκο εἰς τήν οἰκουμένην»,

(Ἑβρ. α ́ 6).

Τό κάλλος τῆς Θεοτόκου ἀνταποκρίνεται στό χαρακτηρισμό τῶν κτισμά-

των ἀπ’ τό Θεό ὡς «λίαν καλά». Ἡ φορά τῶν κτισμάτων εἶναι πρός τήν ἕνωση

μαζί Του καί τή μετοχή στή θεία ζωή.

Ἡ Παρθένος Μαριάμ εἶναι ὁ ἁγνότερος «καρπός τῶν κτισμάτων» καί σ’

αὐτόν προσέβλεπε ὁ Θεός ἀπ’ τήν ἀρχή τῆς Δημιουργίας.

Καλά καί εὐλογημένα Χριστούγεννα.

Πρωτοπρεσβύτερος Ἰωάννης Κίτσιος

Ἐφημέριος Ἁγίου Χαραλάμπους Περάματος.

ΠΗΓΗ