ΜΗΝΥΜΑ

ΓΙΑ ΚΗΡΥΓΜΑΤΑ ΤΩΝ ΚΥΡΙΑΚΩΝ, ΕΟΡΤΩΝ ΚΑΙ ΑΓΙΩΝ ΔΕΙΤΕ ΤΙΣ ΕΤΙΚΕΤΕΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑ

Σάββατο 27 Δεκεμβρίου 2025


 

ΠΑΤΕΡΙΚΟΝ ΚΥΡΙΑΚΟΔΡΟΜΙΟΝ

Κυριακή Μετὰ Χριστοῦ Γεννήσεως

ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ 1

ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ 2

ΑΓΙΟΥ ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΥ

ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΝΥΣΣΗΣ

ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΥΛΙΔΟΥ Μητροπολίτου Νικαίας

ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΙΩΣΗΦ

ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ Μητροπολίτου Φλωρίνης 1

ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ Μητροπολίτου Φλωρίνης 2

ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ ΘΕΟΤΟΚΗ 1

ΙΩΑΝΝΟΥ ΚΑΡΑΒΙΔΟΠΟΥΛΟΥ 

 2025 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 28 - ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ (Ματθ. 2, 13-23)

†ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ ΜΕΛΕΤΙΟΥ

(Κήρυγμα στην Παναγία των Ξένων, στις 28/12/1980)

1. Ο προφήτης Δαυΐδ

Σήμερα η Εκκλησία μας τελεί τη μνήμη δύο μεγάλων ανδρών. Του αγίου προφήτου Δαυΐδ και του αγίου Ιακώβου του αδελφοθέου.

Ο προφήτης Δαυΐδ έγινε βασιλεύς του Ισραήλ και διεδέχθη τον Σαούλ. Δεν επεδίωξε ο ίδιος τη Βασιλεία. Τον εξέλεξε ο προφήτης Σαμουήλ και τον κατέστησε βασιλέα κατά φωτισμό, αποκάλυψη και εντολή του Θεού.

Είναι φυσικό πως όταν έγινε βασιλιάς, το περιβάλλον τού προηγουμένου βασιλέως, του Σαούλ, ζημιώθηκε. Γιατί πήγε στην άκρη όπως θα λέγαμε σήμερα. Και περίμεναν την ευκαιρία να υπονομεύσουν τον νέο βασιλιά. Και η ευκαιρία δόθηκε. Ο άμυαλος γυιός του Δαυΐδ, ο Αβεσσαλώμ, γεμάτος από φιλοδοξία και πόθο να αναδειχθεί, δεν είχε την υπομονή να περιμένει να πεθάνει ο πατέρας του για να τον διαδεχθεί. Παρότι ήταν βέβαιο πως θα γινόταν αυτός βασιλιάς σαν πρωτότοκος που ήταν. Και σκέφθηκε να κάνει επανάσταση και να πετάξει, ποιόν; Τον πατέρα του! Για να γίνει πιο γρήγορα βασιλιάς.

 ΦΩΝΗ ΚΥΡΙΟΥ

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΔΙΑΚΟΝΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΠΙΣΤΕΩΣ

Λίγες μόνο ἡμέρες πρό τῶν Χριστουγέννων, ἑορτή κατά τήν ὁποία ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία θά ἑορτάσει τήν ἐνανθρώπηση τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ, ἀκοῦμε τόν Ἀπόστολο τῶν Ἐθνῶν νά ἀναφέρεται σέ μιά σειρά ἀπό προσωπικότητες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Οἱ ἄνθρωποι αὐτοί χαρακτηρίζονταν ἀπό μεγάλη καί ἀκλόνητη πίστη στόν Θεό, τέτοια πού τούς κατέστησε ἱκανούς «νά κατατροπώσουν βασίλεια, νά ἐργαστοῦν γιά τή δικαιοσύνη, νά πετύχουν τήν πραγματοποίηση τῶν ὑποσχέσεων τοῦ Θεοῦ, νά φράξουν στόματα λεόντων, νά σβήσουν τή φλόγα τῆς φωτιᾶς, νά ἀποφύγουν τή σφαγή, νά γίνουν ἀπό ἀδύνατοι ἰσχυροί, νά ἀναδειχθοῦν ἥρωες στούς πολέμους, νά τρέψουν σέ φυγή τά ἐχθρικά στρατεύματα, νά δοῦν τούς νεκρούς τους νά ἀνασταίνονται, ἐνῶ ἄλλοι βασανίστηκαν ἕως θανάτου, ἀναμένοντας νά ἀναστηθοῦν σέ μιά καλύτερη ζωή, ἄν καί μποροῦσαν νά ἐλευθερωθοῦν». Δέν βίωσαν ὅμως στό σύνολό της τήν ὑπόσχεση τοῦ Θεοῦ καί ἀνέμειναν τήν τελειότητα στό πρόσωπο τοῦ Μεσσία, τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, τήν ὁποία θά ἀπολαύσουν ἀπό κοινοῦ μέ τά μέλη τῆς Ἐκκλησίας Του.

Ἡ πίστη θαυματουργεῖ στή ζωή

Κυριακή 28η Δεκεμβρίου 2025  

Κυριακή μετὰ τὴν Χριστοῦ Γέννησιν  

(Ματθ. β´ 13 – 23)  

«Καὶ ὀναχωρήσας παρέλαβε τὸ παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ νυκτὸς καὶ ἀνεχώρησεν εἰς Αἴγυπτον» (Ματθ. β´ 14)

Στὸν ἀπόηχο τῆς μεγάλης ἑορτῆς τῶν Χριστουγέννων καὶ στὴν λαμπρὴ ἀκτινοβολία τῶν ἡμερῶν παρακολουθοῦμε τὰ πρῶτα γεγονότα τῆς ζωῆς τοῦ θείου Βρέφους. Ὁ Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος μᾶς τοποθετεῖ στὴν περιπέτεια τῆς «ἁγίας οἰκογενείας», προκειμένου νὰ προφυλάξει τὴν ἀνθρωπίνην κακίαν. Ὁ μικρὸς Ἰησοῦς γίνεται δραπέτης καὶ μετανάστης. Μετακομίζει εἰς τὴν Αἴγυπτον, διὰ νὰ σωθῇ ἀπὸ τὸν Ἡρῴδην. Δραπετεύει ὁ Θεὸς ἀπὸ τὸ ἀνθρώπινον μῖσος, ἀλλὰ δὲν μπορεῖ ὁ ἄνθρωπος νὰ δραπετεύσει ἀπὸ τὴν θείαν ἀγάπην.

 Κυριακὴ μετὰ τὴν Χριστοῦ Γέννησιν

Εὐαγγελικὸ Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 28 Δεκεμβρίου 2025, Κυριακὴ μετὰ τὴν Χριστοῦ Γέννησιν (Ματθ. β΄ 13-23)

ΣΚΕΨΕΙΣ – ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ – ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

1. Ἡ ὑπακοὴ τοῦ Ἰωσὴφ

Τὴ σημερινὴ Κυριακή, ποὺ ὀνομάζεται «Κυριακὴ μετὰ τὴν Χριστοῦ Γέννησιν», ἡ εὐαγγελικὴ περικοπὴ τῆς θείας Λειτουργίας μᾶς περιγράφει τὰ γεγονότα ποὺ ἀκολούθησαν μετὰ τὴν προσ­κύνηση τῶν Μάγων. Ὅπως ἀκούσαμε, Ἄγγελος Κυρίου ἐμφανίσθηκε στὸν μνήστορα Ἰωσὴφ καὶ τοῦ εἶπε νὰ ὁδηγήσει τὸν νεογέννητο Χριστὸ καὶ τὴ Θεοτόκο στὴν Αἴγυπτο, γιὰ νὰ γλυτώσουν ἀπὸ τὴ μανία τοῦ Ἡρώδη, ὁ ὁποῖος ἤθελε νὰ θανατώσει τὸν Ἰησοῦ. Ὁ λόγος αὐτὸς τοῦ Ἀγγέλου θὰ μποροῦσε ἴσως νὰ προκαλέσει ἐρωτήματα στὸν Ἰωσήφ: Γιατί αὐτὸς ὁ διωγμός; Γιατί ἡ ξενιτειὰ καὶ ὁ κόπος τοῦ ταξιδιοῦ; Ὁ Ἄγγελος ἄλλοτε τοῦ εἶχε προμηνύσει ὅτι τὸ Βρέφος αὐτὸ εἶναι ὁ Σωτήρας τοῦ κόσμου. Πῶς εἶναι δυνατὸν νὰ μὴν ἔχει τώρα τὴ δύναμη νὰ σώσει τὸν Ἑαυτό του;

 ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ                                                        

«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»

Κυριακή 28 Δεκεμβρίου 2025

ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΙΝ

Πρό ὀλίγων ἡμερῶν ἑορτάσαμε τό κοσμοσωτήριο  γεγονός τῆς τοῦ Χριστοῦ Γεννήσεως καί θεωροῦμε σκόπιμο σήμερα ἀντί ἄλλου κηρύγματος νά προβοῦμε σέ μιά σύντομη περιγραφή τῆς Βυζαντινῆς εἰκόνας τῆς Γεννήσεως. 

Ἡ εἰκόνα τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ στηρίζεται στὴ μαρτυρία τῆς Ἁγίας Γραφῆς καὶ τῆς παραδόσεως τῆς ἐκκλησίας μας καθὼς καὶ στὴν πλούσια λειτουργικὴ ὑμνολογία τῆς ἑορτῆς τῶν Χριστουγέννων.

Ὁ Ὀρθόδοξος ἁγιογράφος τῆς εἰκόνας τῆς Γεννήσεως πιστὸς στὰ δόγματα τῆς ἐκκλησίας ἔχει δυὸ σκοπούς: νὰ δείξει τὴν θεανθρώπινη φύση τοῦ Κυρίου μας ποὺ ἀληθινὰ σαρκώθηκε ἀπὸ τὴν Παρθένο Μαρία καὶ νὰ ὑποδηλωθεῖ ὁ πανηγυρισμὸς τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς καὶ γενικότερα ὅλης της κτίσης πρὸς τὸν Δημιουργό της. Σύμφωνα μὲ ὅσα διηγεῖται ὁ Εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς, ἡ Παναγία «ἔτεκεν τὸν υἱὸν αὐτῆς τὸν πρωτότοκον, καὶ ἐσπαργάνωσεν αὐτὸν καὶ ἀνέκλισεν αὐτὸν ἐν τῇ φάτνῃ».

 ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2025

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΙΝ 

(Ματθ. β΄ 13-23) (Γαλ. α΄ 11-19)

Το σωτήριο μήνυμα

“Μέλλει γαρ Ηρώδης ζητείν τον παιδίον του απολέσαι αυτόν”

Τα γεγονότα που σηματοδοτούν τη Γέννηση του Κυρίου, όπως αυτά βγαίνουν μέσα από τη γραφίδα του Ευαγγελιστή Ματθαίου, δίνουν το στίγμα της πορείας που θ’ ακολουθούσε ο Μεσσίας μέσα στον κόσμο. Το νεογέννητο βρέφος της Βηθλεέμ γνωρίζει από την αρχή το μέγεθος της κακίας των ανθρώπων και γεύεται με τον πιο πικρό τρόπο την εχθρότητα που εκδηλώνουν οι άρχοντες απέναντι του.

Τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν με πρωταγωνιστή το βασιλιά Ηρώδη, ο οποίος με τον πιο αδίστακτο τρόπο εκδήλωσε τις θηριωδίες του, επιβεβαιώνουν του λόγου το αληθές. Δίνουν, άλλωστε, τη δική τους ισχυρή μαρτυρία και οι ιστορικοί της εποχής εκείνης.

Δείκτες ζωής

 ΤΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΙΝ

(Μνήμη Ἰωσήφ τοῦ Μνήστορος, Δαυΐδ τοῦ Βασιλέως & Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου)

28-12-2025

Βρισκόμαστε, ἀγαπητοί ἀδελφοί, μέσα στήν ἀτμόσφαιρα τῆς ἀγαλλιάσεως τῶν Χριστουγέννων. Δοξολογίες, ὕμνοι καί εὐγνωμοσύνη, συναισθήματα ἅγια, βαθειά μέσα μας κυριαρχοῦν ἀπό τόν ἐρχομό τοῦ Λυτρωτῆ τοῦ κόσμου στή γῆ.

Σήμερα ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ τήν μνήμη τριῶν μεγάλων μορφῶν. Τοῦ Ἰωσήφ τοῦ μνήστορος, τοῦ Δαβίδ τοῦ Προφητάνακτος καί τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου.

Ὅ Ἅγιος Ἰάκωβος βρέθηκε πολύ κοντά στόν Χριστό καί ἔζησε τήν παρουσία Του καί ἀναδείχθηκε Ἀπόστολος καί πρῶτος Ἐπίσκοπος τῆς Ἐκκλησίας. Πρός τιμήν του μάλιστα ἀναγιγνώσκεται σήμερα τό συγκεκριμένο ἀποστολικό ἀνάγνωσμα, ὅπου ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στήν πρός Γαλάτας Ἐπιστολή ἀναφέρει τό ὄνομά του (1,18-19). Ὀνομάζει τόν Ἰάκωβο «ἀδελφό τοῦ Κυρίου», διότι ἦταν υἱός τοῦ Ἰωσήφ τοῦ μνήστορος ἀπό σύζυγο πού εἶχε λάβει πρίν μνηστευθεῖ τήν ἀειπάρθενο Παναγία.

 ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΙΝ (28-12-2025)

ΓΡΑΠΤΟΝ ΘΕΙΟΝ ΚΗΡΥΓΜΑ

Ἐμμανουήλ : Ὁ Ἀγαπῶν

Ἀναφερόμαστε οἱ ἄνθρωποι στίς δύσκολες ὧρες τῆς ζωῆς χωρίς νά μποροῦμε νά διακρίνουμε ποιές τέτοιες ὧρες εἶναι οἱ χειρότερες. Τόσο οἱ ἀρρώστειες, ὅσο ἡ ἀνέχεια καί ἡ πεῖνα, ἀλλά καί τό ἀνθρώπινο μῖσος πού γεννᾶ πολέμους, θεωροῦνται ἀπό τίς πιό ἐξουθενωτικές πτυχές τοῦ βίου μας.

Καί ξεχνᾶμε τήν σπουδαιότερη πηγή θλίψης: τόν θάνατο. Τόν ξεχνᾶμε ψυχολογικά. Εἴτε ἐπειδή δέν θέλουμε νά τόν σκεπτόμαστε, εἴτε ἐπειδή αἰσθανόμαστε πώς εἴμαστε ἀκόμα «νέοι» καί τό τέλος τῆς ζωῆς μας εἶναι μακριά, στό βάθος τοῦ χρόνου.

 ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΗΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ

28/12/2025

Απ’ τη Φάτνη στην Εξορία: Το Πρώτο Ταξίδι του Θεού πάνω στη Γη Τη νύχτα των Χριστουγέννων ο ουρανός συναντά τη γη· οι άγγελοι καταυγάζουν το σκοτάδι, τ’ αστέρια οδηγούν καρδιές ταπεινών ανθρώπων και μια φάτνη, σιωπηλή και ανεπίσημη, γίνεται θρόνος του Αοράτου που εν σαρκί οράται.

Κι όμως, μόλις λίγες στιγμές μετά τη Γέννησή Του, ο ενσαρκωμένος Θεός δεν γεύεται ειρήνη. Το πρώτο Του ξημέρωμα στη γη συνοδεύεται από σκιές. Το Φως ανατέλλει, αλλά τα σκοτάδια ταράζονται. Διότι το Φως, όταν εισέρχεται στον κόσμο, δεν αφήνει ποτέ το σκοτάδι να αναπαυθεί.

Παρασκευή 19 Δεκεμβρίου 2025


 ΠΑΤΕΡΙΚΟΝ ΚΥΡΙΑΚΟΔΡΟΜΙΟΝ
Κυριακή πρὸ Χριστοῦ Γεννήσεως

ΑΓΙΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ

1) ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

2) ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

Ευθυμίου Ζιγαβηνού

1) Μητροπολίτου Σουρόζ Αντωνίου Bloom

2) Μητροπολίτου Σουρόζ Αντωνίου Bloom

1) Γεωργίου Παυλίδου Μητροπολίτου Νικαίας

2) Γεωργίου Παυλίδου Μητροπολίτου Νικαίας

1) ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ Μητροπολίτου Φλωρίνης

2) ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ Μητροπολίτου Φλωρίνης

ΗΛΙΑ ΜΗΝΙΑΤΗ Επισκόπου Κερνίτσης και Καλαβρύτων

π. Αθανασίου Μυτιληναίου

1) Νικηφόρου Θεοτόκη

2) Νικηφόρου Θεοτόκη

3) Νικηφόρου Θεοτόκη

4) Νικηφόρου Θεοτόκη

 2025 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 21 - ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

Η ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΓΙΟΡΤΗΣ (Ματθ. 1, 1-25)

†ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ ΜΕΛΕΤΙΟΥ

(Κήρυγμα στην Ανέζα, στις 21/12/1997)

Όλοι έτσι κάνουν

Σε λίγες μέρες είναι η εορτή της Γεννήσεως του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Ήλθε στον κόσμο για μας και για τη σωτηρία μας. Και εμείς, όσο και αν είμαστε άνθρωποι απλοί, χωρίς γνώση και χωρίς αυστηρή πνευματική ζωή, ακόμη και όταν είμαστε αλειτούργητοι και αλιβάνιστοι, ακόμα και τότε, όταν πλησιάζουν τα Χριστούγεννα, κάνουμε προετοιμασίες. Ετοιμάζουμε γλυκά, στολίζουμε το σπίτι. Γιατί θέλουμε την ημέρα αυτή να τη ζήσουμε διαφορετικά. Ανάβουμε το καντηλάκι μας, που τις άλλες ημέρες το ξεχνάμε. Κάνουμε την προσευχή μας και παρακαλούμε τον Κύριο και σωτήρα μας Ιησού Χριστό να μας δώσει περισσότερη χαρά απ' ό,τι έχουμε τις άλλες ημέρες της ζωής μας και να την κάνει σταθερή και μόνιμη.

Η φυσική δυσωδία υποφέρεται, η πνευματική όχι

 ΦΩΝΗ ΚΥΡΙΟΥ

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΔΙΑΚΟΝΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΠΙΣΤΕΩΣ

Λίγες μόνο ἡμέρες πρό τῶν Χριστουγέννων, ἑορτή κατά τήν ὁποία ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία θά ἑορτάσει τήν ἐνανθρώπηση τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ, ἀκοῦμε τόν Ἀπόστολο τῶν Ἐθνῶν νά ἀναφέρεται σέ μιά σειρά ἀπό προσωπικότητες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Οἱ ἄνθρωποι αὐτοί χαρακτηρίζονταν ἀπό μεγάλη καί ἀκλόνητη πίστη στόν Θεό, τέτοια πού τούς κατέστησε ἱκανούς «νά κατατροπώσουν βασίλεια, νά ἐργαστοῦν γιά τή δικαιοσύνη, νά πετύχουν τήν πραγματοποίηση τῶν ὑποσχέσεων τοῦ Θεοῦ, νά φράξουν στόματα λεόντων, νά σβήσουν τή φλόγα τῆς φωτιᾶς, νά ἀποφύγουν τή σφαγή, νά γίνουν ἀπό ἀδύνατοι ἰσχυροί, νά ἀναδειχθοῦν ἥρωες στούς πολέμους, νά τρέψουν σέ φυγή τά ἐχθρικά στρατεύματα, νά δοῦν τούς νεκρούς τους νά ἀνασταίνονται, ἐνῶ ἄλλοι βασανίστηκαν ἕως θανάτου, ἀναμένοντας νά ἀναστηθοῦν σέ μιά καλύτερη ζωή, ἄν καί μποροῦσαν νά ἐλευθερωθοῦν».

 Κυριακὴ πρὸ τῆς Χριστοῦ Γεννήσεως

Εὐαγγελικὸ Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 21 Δεκεμβρίου 2025, Κυριακὴ πρὸ τῆς Χριστοῦ Γεννήσεως (Ματθ. α΄ 1-25)

ΣΚΕΨΕΙΣ – ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ – ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

1. Ὁ προσδοκώμενος

Καθὼς πλησιάζουμε πλέον στὸ κοσμοσωτήριο γεγονὸς τῆς θείας Ἐνανθρωπήσεως, ἡ Ἐκκλησία μας μὲ τὰ ἱερὰ ἀναγνώσματα τῆς σημερινῆς Κυριακῆς φωτίζει τὸ ἀπρόσ­ιτο μυστήριο τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ, τὸ μυστήριο τῶν μυστηρίων. Τὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα μᾶς παραθέτει τὸν γενεαλογικὸ κατάλογο τοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος ξεκινᾶ ἀπὸ τὸν πατριάρχη Ἀβραάμ, συνεχίζεται μὲ τοὺς ἀπογόνους του, μεταξὺ τῶν ὁποίων ἀναφέρεται καὶ ὁ ἔνδοξος προφήτης καὶ βασιλιὰς Δαυΐδ, φθάνει στὴ Βαβυλώνια αἰχμαλωσία καὶ καταλήγει στὸν Ἰωσήφ, τὸν μνήστορα τῆς Θεοτόκου. Ὁ νόμος τῶν Ἑβραίων προέβλεπε νὰ γενεαλογοῦνται μόνο οἱ ἄνδρες.

Κυριακή 21η Δεκεμβρίου 2025  

Κυριακή τῶν προ Χριστού Γεννήσεων  

(Ματθ. α´ 1 – 25)  

«Ευρέθη εν γαστρί έχουσα εκ Πνεύματος Αγίου» (Ματθ. α´ 18)

Τὸ σημερινὸ Εὐαγγέλιο τοῦ Ματθαίου μᾶς βάζει νὰ ἀκούσουμε, λίγες μέρες πρὸ τῆς μεγάλης ἑορτῆς τῶν Χριστουγέννων, τίς προγονικὲς γενεές τοῦ Ἰησοῦ. Ἐκείνη τὴν πανεύφρουν ἡμέρα πρόκειται νὰ γιορτάσουμε τὴν ἔνσαρκη ἀποκάλυψη τοῦ Θεοῦ στὸν κόσμο. Ἡ ἀποκάλυψη αὐτὴ σχετίζεται προσωπικά, μὲ ἀπέραντη σοφία καὶ ἀγάπη, μέσα ἀπὸ τὸ βάθος τῶν αἰώνων. Πολλὲς γενεὲς πέρασαν καὶ ἔστησαν τὸν ἱστορικὸ χρόνο, γιὰ νὰ φθάσουμε στὸ ὑπόστυλο καὶ τὸ ἀνάστημα τοῦ προσώπου τῆς Κυρίας Θεοτόκου, ἡ ὁποία «ευρέθη εν γαστρί ἔχουσα ἐκ Πνεύματος Ἁγίου». Δεκάδες γενεὲς παρέδωσαν στὴν ἀνθρωπότητα μία στὴν ἄλλη, μέχρι νὰ φθάσουμε στὴν γενεὰ τῆς Παναγίας.

 ΤΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ

21-12-2025

«καί αὐτός προσδοκία ἐθνῶν» (Γἐνεσις 49,10)

Στό βιβλίο τῆς Γενέσεως, ἀγαπητοί ἀδελφοί, διαβάζουμε: «Αὐτός ὁ Μεσσίας θά εἶναι ἡ προσμονή καί ἡ ἐλπίδα τῶν λαῶν». Εἶναι γεγονός, ὅτι ὁ Θεός ἐξήγγειλε τήν Γέννηση τοῦ Μονογενοῦς του Υἱοῦ, τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, διά τῶν Προφητῶν Του καί ἀνήγγειλε ὄχι ἁπλῶς τήν ἔλευση Του στόν κόσμο, ἀλλά καί τή λύτρωση τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τήν ἁμαρτία 800 χρόνια πρίν τήν θεία ἐνσάρκωση τοῦ Θεοῦ ὁ μεγαλώνυμος Προφήτης Ἠσαΐας ἀναφωνοῦσε: «Ἰδού ἡ Παρθένος θά συλλάβει ὑπερφυσικῶς καί θά γεννήσει Υἱόν καί τό ὄνομα του θά εἶναι Ἐμμανουήλ, πού σημαίνει ὁ Θεός εἶναι μαζί μας» (7,14) καί «λαέ πού ζεῖς μέσα στό σκοτάδι δές φῶς μεγάλο» (9,2).

ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ (21-12-2025) 

ΓΡΑΠΤΟΝ ΘΕΙΟΝ ΚΗΡΥΓΜΑ

Πίστη

Ὅλο τό 11ο Κεφάλαιο τῆς πρός Ἑβραίους ἐπιστολῆς, ἀγαπητοί Χριστιανοί, τό ἀφιερώνει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στήν πίστη στόν Κύριο καί Θεό μας.

Καί μέ τήν λέξη πίστη δέν ἐννοεῖ μόνο τήν παραδοχή τῆς ὑπάρξεως κάποιου προσώπου, ἔστω τοῦ ἴδιου τοῦ Δημιουργοῦ τῶν πάντων· τέτοια πίστη διαθέτουν καί οἱ πολέμιοί Του. Μάλιστα, εἶναι τόσο τό μῖσος τους πρός τήν ἀγαθότητά Του, ὥστε νά ἀποβαίνουν «πιστότεροι» ἀκόμη καί ἀπό τούς δικούς Του!

Μέ τήν λέξη πίστη ὁ Ἀπ. Παῦλος ἐννοεῖ καί τήν ἐμπιστοσύνη στόν ἀληθινό μας Θεό. Τό ἄφημα τῶν ἀγωνιῶν μας στά χέρια Του. Ἀπό τά μικρότερα καθημερινά, ἕως τήν ἴδια τήν προσδοκία τῆς παντοτινῆς ζωῆς μας στόν Παράδεισό Του.

ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ, 21-12-2025 «Ο ΣΚΑΝΔΑΛΙΣΜΟΣ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ»

«Ο ΣΚΑΝΔΑΛΙΣΜΟΣ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ»

Μιὰ πρώτη ἀντίδραση στὰ γεγονότα τῆς ἐλεύσεως τοῦ Χριστοῦ στὴ γῆ ὑπῆρξε ὁ σκανδαλισμός. Ὁ σκανδαλισμὸς ἑνὸς ἀπὸ τοὺς πιὸ καλοπροαίρετους ἀνθρώπους, τοῦ Ἰωσήφ. Ὅταν ἀντιλαμβάνεται πὼς ἡ Παρθένος Μαριάμ, ἡ ἐκλεκτὴ καὶ εὐσεβέστατη κόρη, μὲ τὴν ὁποία εἶχε μνηστευθεῖ, ἑτοιμάζεται νὰ γίνει μητέρα, τὰ χάνει, σκανδαλίζεται φοβερά. Ἕνα σωρὸ ὑποψίες τὸν τυλίγουν. Ξέρει πολὺ καλὰ τὸν ἄσπιλο χαρακτῆρα τῆς Μαρίας, γι’ αὐτὸ βρίσκεται σὲ σύγχυση. Τοῦ εἶναι δύσκολο νὰ ἐξηγήσει ὅλη αὐτὴ τὴν ὑπόθεση.

 ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΗΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ

(Ματθ. 1, 1-25)

Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί,

Έχουμε ήδη διανύσει το μεγαλύτερο μέρος της Σαρακοστής των Χριστουγέννων, η οποία μας προετοιμάζει για το μέγα μυστήριο της Σαρκώσεως του Υιού και Λόγου του Θεού. Από σήμερα εισερχόμαστε πλέον με λαμπρότητα στην περίοδο της μεγάλης εορτής της Γεννήσεως του Σωτήρος μας Ιησού Χριστού.

Το σημερινό Ευαγγέλιο αναφέρεται στη γενεαλογία του Χριστού κατά την ανθρώπινη φύση Του. Ξεκινά από τον Αβραάμ και φθάνει έως τον Ιωσήφ, τον μνήστορα της Παρθένου Μαρίας. 

Σάββατο 13 Δεκεμβρίου 2025


ΠΑΤΕΡΙΚΟΝ ΚΥΡΙΑΚΟΔΡΟΜΙΟΝ
Κυριακὲς Λουκᾶ. Κυριακὴ ΙΑ΄ Λουκᾶ
Κυριακή των Αγίων Προπατόρων

ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΠΑΛΑΜΑ

ΑΓΙΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ

ΑΝΤΙΟΧΟΥ ΤΟΥ ΠΑΝΔΕΚΤΗ

Γέροντος Ιωσήφ του Ησυχαστού

ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ Μητροπολίτου Φλωρίνης

Μητροπολίτου Σουρόζ Αντωνίου Bloom

ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΥΛΙΔΟΥ Μητροπολίτου Νικαίας

ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ ΘΕΟΤΟΚΗ


Κυριακή 14η Δεκεμβρίου 2025  

Κυριακή ΙΑ´ Λουκᾶ  

(Λκ. ιδ´ 16 – 24, Ματθ. κβ´ 14)  

«Ἐκάλεσε πολλούς» (Λκ. ιδ´ 16)

Ἡ σημερινὴ Κυριακὴ ὀνομάζεται «Κυριακὴ τοῦ Μεγάλου Δείπνου», διότι στὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα ἀκούσαμε τὴν παραβολὴ ποὺ εἶπε ὁ Χριστός, προκειμένου νὰ παραστήσει τὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ὡς μία εὐωχία. Σ’ αὐτὴν ὁ οἰκοδεσπότης Θεὸς προσκαλεῖ τοὺς ἀνθρώπους νὰ παρακαθίσουν μαζί Του καὶ νὰ χορτάσουν ἀπὸ τὸ γάλα τῆς γνώσεώς τους μὲ τὸν Θεό. Βλέπουμε, ὅμως, ὅτι δὲν εἶναι πρόθυμοι ὅλοι οἱ προσκεκλημένοι νὰ ἀνταποκριθοῦν στὸ κάλεσμά Του. Μὲ ἀνόητες καὶ πρόχειρες δικαιολογίες ἀπορρίπτουν τὸ κάλεσμα τοῦ Θεοῦ. Προτιμοῦν νὰ κάτσουν στὰ σπίτια τους σὲ εὐτελῆ δεῖπνα, τὰ γεμάτα κορεσμὸ καὶ σπατάλη, καὶ νὰ χάσουν τὴν πρόσκληση τοῦ Δημιουργοῦ, ποὺ τοὺς χορταίνει μὲ τὸ μάννα καὶ τὴν ἀβρααμιαία τροφὴ τῆς θείας ἀγάπης καὶ δόξας.

 2025 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 14 - ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΑ ΛΟΥΚΑ

ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΔΕΙΠΝΟ (Λουκ. 14, 16-24)

†ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ ΜΕΛΕΤΙΟΥ

(Κήρυγμα στην Αμμουδιά, στις 13/12/1998)

Δικαιολογίες που δεν πιάνουν

Η σημερινή μέρα, θεωρείται μία από τις μεγάλες γιορτές της Εκκλησίας μας. Για ένα και μοναδικό λόγο. Διότι διαβάζεται το Ευαγγέλιο του «Μεγάλου Δείπνου». Όπως έχουμε την Κυριακή του τελώνη και του φαρισαίου, την Κυριακή της Κρίσεως, την Κυριακή του ασώτου που είναι μεγάλες γιορτές στην Εκκλησία, γιατί διαβάζεται το συγκεκριμένο Ευαγγέλιο που αναφέρεται σε γεγονότα ή σε πρόσωπα, που τόσα έχουν να μας διδάξουν για τη σχέση μας με τον Χριστό, έτσι και η σημερινή Κυριακή είναι μεγάλη εορτή, γιατί διαβάζεται το Ευαγγέλιο που μας λέει ότι:

Ένας άνθρωπος έκανε τραπέζι. Εκάλεσε πολλούς. Και ετοίμασε ωραία φαγητά. Αλλά όταν ήλθε η ώρα του γεύματος, άρχισαν όλοι οι καλεσμένοι να λένε δικαιολογίες για να μην πάνε.

 ΦΩΝΗ ΚΥΡΙΟΥ

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΔΙΑΚΟΝΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑ

Οἱ θρησκευτικές, κοινωνικές καί φυλετικές διακρίσεις χώριζαν τούς ἀνθρώπους καί πυροδοτοῦσαν τά πάθη στήν πρό Χριστοῦ ἐποχή. Ὅλα αὐτά ἀναθεωρήθηκαν ἀπό τόν Θεάνθρωπο Κύριο, μέσα στήν Ἐκκλησία. 

Αὐτό διδάσκει ὁ ἀπόστολος Παῦλος στούς χριστιανούς τῶν Κολοσσῶν, ἐπισημαίνοντας τήν ἀνάγκη νά ἀποβάλουν ἀπό τή ζωή τους ὅλα τά φθαρμένα ὑλικά τοῦ παλαιοῦ τους βίου, πού συνιστοῦσαν εἰδωλολατρία, καί νά ἐνδυθοῦν τόν νέο ἀνακαινισμένο ἄνθρωπο, κατ’ εἰκόνα Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἡ διδασκαλία τοῦ Κυρίου, πού ἀνέλυσαν καί προσέφεραν στά ἔθνη οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι, εἶναι ἡ βάση πάνω στήν ὁποία γεννήθηκαν καί διαδόθηκαν, μέχρι τίς μέρες μας, τά πολυθρύλητα ἀνθρώπινα δικαιώματα.

Ἡ ὑποτίμηση τοῦ ἀνθρώπινου προσώπου

 Κυριακὴ ΙA΄ Λουκᾶ 

Εὐαγγελικὸ Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 14 Δεκεμβρίου 2025, Κυριακὴ ΙA΄ Λουκᾶ (Λουκ. ιδ΄ 16-24)

ΣΚΕΨΕΙΣ – ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ – ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

1. Τὸ Δεῖπνο τῆς οὐράνιας Βασιλείας

Μὲ τὴν παραβολὴ τοῦ Μεγάλου Δείπνου, ποὺ ἀκούσαμε στὸ σημερινὸ ἱερὸ Εὐαγγέλιο, ἡ Ἐκκλησία στρέφει τὴν προσοχή μας στὴ μεγάλη δεσποτικὴ ἑορτὴ τῆς Γεννήσεως τοῦ Κυρίου. Κάποιος ἄνθρωπος ἑτοίμασε ἕνα ἐπίσημο δεῖπνο καὶ κάλεσε σ᾿ αὐτὸ πολλοὺς ἀνθρώπους, μᾶς διηγεῖται ἡ παραβολή. Ὅταν δὲ ἔφθασε ἡ κατάλληλη στι­γμή, ἔστειλε τὸν δοῦλο του νὰ εἰδοποιήσει τοὺς καλεσμένους, ὥστε νὰ προσέλθουν.

 ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ

«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»

Κυριακή 14 Δεκεμβρίου 2025

ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΑ΄ ΛΟΥΚΑ

«Ἄνθρωπός τις ἐποίησε δεῖπνον μέγα...» (Λουκ. ιδ´, 16)

Ἡ παραβολή τοῦ μεγάλου Δείπνου, πού συνδέεται μέ τίς παραβολές τοῦ γάμου, ἀπό τήν συνάφεια στήν ὁποία βρίσκεται στήν Ἁγία Γραφή καί ἀπό τίς ἑρμηνεῖες τῶν ἁγίων Πατέρων, δηλώνει «τήν Οἰκονομίαν» τοῦ Σωτῆρος, δηλαδή τήν Ἐνανθρώπιση τοῦ Χριστοῦ, «τό συμπόσιον τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν», «τήν ἐν Χριστῷ πανήγυριν», «τήν ἀνέκφραστον ἀπόλαυσιν τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ».

Ἐπειδή ὅμως ἡ βασιλεία τῶν Οὐρανῶν, οἱ γάμοι τοῦ Ἀρνίου μέ τούς πιστούς, ἐκφράζεται στό μέγα μυστήριο τῆς Ζωῆς, στό μυστήριο τῆς Θ. Εὐχαριστίας, κατά τό ὁποῖο ὁ ἄνθρωπος λαμβάνει τήν μακαρία θέωση μέ τήν ἄμεση ἕνωση μέ τόν ζῶντα καί ζωοποιό Χριστό, καί ἐπειδή μέσα στήν Θ. Εὐχαριστία ὁ ἄνθρωπος μεταλαμβάνει τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ γι᾿ αὐτό δέν νομίζουμε ὅτι πρόκειται γιά ἀλληγορία ἡ διδασκαλία, ὅτι τό Μέγα Δεῖπνο εἶναι ἡ θεία Εὐχαριστία.

ΚΥΡΙΑΚΗ 14 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2025

ΙΑ΄ ΛΟΥΚΑ

ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΡΟΠΑΤΟΡΩΝ

 (Λουκ. ιδ΄ 16-24, Ματθ. κβ΄ 14) (Κολ. γ΄ 4-11)

Το Δείπνο της θεϊκής αγάπης

«Εποίησε δείπνο μέγα και εκάλεσε πολλούς»

Σ’ ένα δείπνο αλλιώτικο, το οποίο παρομοιάζεται με τη Βασιλεία των Ουρανών, προσκαλεί τον άνθρωπο η αγάπη του Θεού. Στην τιμητική πρόσκληση που τους απευθύνει για συμμετοχή στο ξεχωριστό αυτό δείπνο, οι προσκεκλημένοι με εύσχημο τρόπο προφασίζονται και επικαλούνται τις μέριμνες και την τύρβη της καθημερινής ζωής για ν’ αρνηθούν να παραστούν. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, το χωράφι, η αγορά βοδιών και ο γάμος, από ευλογία του Θεού μετατράπηκαν σε προφάσεις για ν’ απορρίψει ο άνθρωπος το μεγαλείο που ανοίγει ενώπιον του η θεϊκή αγάπη.

Οι προφάσεις

 ΤΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

ΚΥΡΙΑΚΗ ΚΘ΄ ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ

ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΡΟΠΑΤΟΡΩΝ

14-12-2025

«καί ἔσεσθε ὡς θεοί» (Γένεσις 3,5)

Στήν δημιουργία τῶν πρωτοπλάστων, ἀγαπητοί ἀδελφοί, ἔρχεται ὁ μισόκαλος διάβολος καί ἐνσπείρει στή καρδιά τους τό πρῶτο μεγάλο πάθος τοῦ ἐγωϊσμοῦ «θά ἀνοιχθοῦν τά μάτια σας καί θά γίνετε καί ἐσεῖς σάν θεοί, ὅμοιοι μέ τόν Δημιουργό σας.

Στήν σημερινή ἀποστολική περικοπή ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ὑπογραμμίζει πολύ χαρακτηριστικά ὅτι θά πρέπει νά «ἀπεκδυθοῦμε τόν παλαιόν ἄνθρωπον σύν ταῖς πράξεσιν αὐτοῦ καί νά ἐνδυθοῦμε τόν νέον» (Κολ. 3,9-10). Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος εἶναι σαφής. Ἐάν θέλετε, συμβουλεύει, νά δοξασθεῖτε μαζί μέ τόν Χριστό κατά τή Δευτέρα Παρουσία Του «νεκρώσατε τά μέλη ὑμῶν τά ἐπί τῆς γῆς» πορνεία, σαρκικά πάθη, κακές ἐπιθυμίες καί πράξεις, πλεονεξία. Καί προσθέτει ὁ ἀγωνιστής Ἀπόστολος: «ἀπόθεσθε τά πάντα», δηλαδή καί τά ἄλλα πάθη πού εἶναι ἡ ὀργή, ὁ θυμός, ἡ κακία, ἡ βλασφημία, ἡ αἰσχρολογία, τό ψεῦδος. Τά ἁμαρτωλά πάθη δέν εἶναι σύμφυτα μέ τήν ἀνθρώπινη φύση πού πλάσθηκε ἀπ΄τόν Θεό νά εἶναι ἀπαθής. Ὡραῖα τό ὑπογραμμίζει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος: τό πάθος «φυσικῶς ἐν τῇ φύσει οὐ πέφυκεν· οὐ γάρ ἐστι κτίστης παθῶν ὁ Θεός».

 ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΑ' ΛΟΥΚΑ (14-12-2025) 

ΓΡΑΠΤΟΝ ΘΕΙΟΝ ΚΗΡΥΓΜΑ

Νέα ζωή

Μιλάει, Χριστιανοί μου, ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στήν σημερινή περικοπή πρός τούς Κολοσσαεῖς. Οἱ Κολοσσές ἦταν παλιά ἀκμάζουσα πόλη τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, στήν περιοχή τῆς Φρυγίας. Μέ τό σημερινό γράμμα του ὁ Ἀπόστολος θέλει νά προφυλάξει τούς πιστούς τῆς πόλης ἀπό αἱρετικές διδασκαλίες, ὑπερασκητική συμπεριφορά καί ἀγγελοθρησκεία. Γι’ αὐτό καί τούς ὑποδεικνύει ποιές εἶναι οἱ πραγματικές ἀρετές στίς ὁποῖες εὐαρεστεῖται ὁ Θεός.

Ὑπογραμμίζει τήν χαώδη διαφορά μεταξύ τοῦ παλαιοῦ ἀνθρώπου (τοῦ ἁμαρτωλοῦ) καί τοῦ νέου (πού ἔχει ἐπίγνωση Αὐτοῦ πού τόν ἔκτισε).