ΚΥΡΙΑΚΗ ΣΤ' ΛΟΥΚΑ

Απόστολος: Γαλ. α' 11- 19

Ευαγγέλιο: Λουκ. η' 26 - 39

22 Οκτωβρίου 2023

Ελεύθερη βούληση, μια από τις μεγαλύτερες δωρεές του Δημιουργού προς το πλάσμα Του. Ούτε ο Ίδιος, δεν την παραβιάζει! Γι’ αυτό, ούτε να τον αγαπήσουμε δεν μας αναγκάζει, αλλά μας αφήνει ελεύθερα να αποφασίσουμε μόνοι μας.

Είτε να είμαστε κοντά Του, είτε μακριά Του. Είναι όμως πράγματι ο άνθρωπος ελεύθερος σήμερα; Μπορεί δηλαδή να δρα κατά βούληση;

Αυτό το μεγάλο δώρο της ελευθερίας έχασε ο άνδρας του σημερινού Ευαγγελίου. Η βούλησή του, δεν βρισκόταν υπό το δικό του έλεγχο, αλλά την είχαν κυριαρχήσει τα πονηρά πνεύματα, που αριθμούσαν μία ολόκληρη λεγεώνα. Υποχείριό τους πλέον, τον έσερναν όπου ήθελαν. Τόπος του έγιναν οι ερημιές, σπίτι του τα μνήματα και ένδυμά του ο ουρανός. Στην εξευτελιστική αυτή κατάσταση που είχε φτάσει, όχι μόνο δεν μπορούσε να έρθει σε κοινωνία με άλλους ανθρώπους, αλλά εθεωρείτο και επικίνδυνος, στο σημείο που να το δένουν με αλυσίδες.

Απόρροια της πνευματικής του κατάστασης, ήταν να αδρανοποιηθεί η ζωή του όλη. Παρόλο που δεν είχε κάποιο πρόβλημα σωματικής υγείας, ήταν ανίκανος να εργαστεί, να κάνει οικογένεια, να έχει κοινωνικές σχέσεις κτλ. Βίωνε την πλήρη αποξένωση, σαν να έφερε κάποια μολυσματική και μεταδοτική ασθένεια. Ήταν μεν ζωντανός, αλλά ζούσε σαν νεκρός.

Αναλογιζόμενοι τη δική μας ζωή, τις δικές μας ενέργειες, θα μπορούσαμε με βεβαιότητα να αναφέρουμε ότι διέπεται από ελευθερία; Μήπως και η δική μας βούληση, δεν επηρεάζεται εν μέρει από τα πάθη και τις αδυναμίες μας.

Ακόμη και τον όρο ελευθερία, θα μπορούσαμε με βεβαιότητα να πούμε ότι τον έχουμε ερμηνευμένο σωστά στο μυαλό μας; Συνήθως, θεωρούμε ότι ελευθερία είναι να κάνω αυτό που θέλω, αυτό το οποίο με εκφράζει και με ευχαριστεί. 

Είναι όμως πράγματι αυτό ελευθερία; Δηλαδή να μου υπαγορεύει η διάνοιά μου κάτι και εγώ να το πράττω. Είμαστε βέβαιοι ότι η διάνοια μας είναι υγιής και μπορεί να διακρίνει το ωφέλιμο και το βλαβερό για εμάς. Τα κριτήρια που θέτει εξυπηρετούν την παρούσα ζωή ή την αιώνια; Έτσι, «ἐὰν ὁ ὀφθαλμός σου πονηρὸς ᾖ, ὅλον τὸ σῶμά σου σκοτεινὸν». Δηλαδή, εάν η διάνοια μας είναι σκοτισμένη και σκλαβωμένη, αυτό θα επεκταθεί και σε όλη μας την ζωή. Ενώ, «ἐὰν ὁ ὀφθαλμός σου ἁπλοῦς ᾖ, ὅλον τὸ σῶμά σου φωτεινόν». Μόνον όταν η διάνοιά μας είναι υγιής και ελεύθερη, τότε θα ζούμε και θα ενεργούμε πραγματικά ελεύθερα.

Όμως, πως είναι δυνατό να γνωρίζουμε εάν η διάνοια μας είναι υγιής και απελευθερωμένη. Εάν δηλαδή μπορεί να διακρίνει το καλό και το κακό για εμάς; Η απάντηση είναι απλή. Αρκεί να ελέγξουμε εάν το θέλημά μας, συμβαδίζει με τον λόγο του Ευαγγελίου, δηλαδή με το θέλημα του Θεού. Για να μπορεί όμως να συμβαδίζει, θα πρέπει η διάνοιά μας όλη να είναι στραμμένη προς τον Κύριον, γιατί «ὅπου γάρ ἐστιν ὁ θησαυρὸς ὑμῶν, ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία ὑμῶν.»

Έτσι κατά τον λόγο του Ευαγγελίου, πραγματικά ελεύθερος είναι αυτός, που προσφέρει αλλά δεν αναμένει, που αδικείται αλλά δεν αδικεί, που συκοφαντείται αλλά δεν συκοφαντεί κτλ.. Μπορεί όμως ο άνθρωπος να έχει μία τέτοια ελευθερία, ο οποίος έχει τις φυσικές του ανάγκες και είναι φτιαγμένος από ύλη; Είναι εύκολο για εμάς, να στρέψουμε όλη την προσοχή μας Στον Κύριον και να απορρίψουμε οτιδήποτε γήινο.

Μια τέτοιου είδους ελευθερία, σε πολλούς από εμάς μεταφράζεται ως σκλαβιά. Ο λόγος του Ευαγγελίου, ερμηνεύεται στο μυαλό ως περιοριστικός και ότι αποτελείται από πολλά «μην». Δηλαδή, μην κάνεις αυτό, εκείνο, το άλλο κ.ο.κ. Στην πραγματικότητα ο Κύριος με τον λόγο Του δεν θέλει να μας περιορίσει, αλλά να μας απελευθερώσει. Μας λέει, μην έχεις ανάγκη να το κάνεις αυτό, γιατί αυτό βλάπτει την ψυχή σου και κατά συνέπεια όλη τη ζωή σου.

Ο άνθρωπος για να μπορέσει να ελευθερωθεί, πρέπει να αναγεννηθεί.

Από την ημέρα που γεννιόμαστε βρισκόμαστε στην σκλαβιά, αφού φέρουμε τις συνέπειες του προπατορικού αμαρτήματος. Με το άγιο Βάπτισμα ωστόσο, «ὁ παλαιὸς ἡμῶν ἄνθρωπος συνεσταυρώθη». Αυτός δηλαδή που ήταν δούλος της αμαρτίας, προκειμένου να «καταργηθῇ τὸ σῶμα τῆς ἁμαρτίας». Εκείνη την ημέρα ενδυθήκαμε τον Χριστό αλλά και συνταχθήκαμε μαζί Του, για να ζήσουμε μία καινούργια ζωή, απαλλαγμένη από την σκλαβιά της αμαρτία.

Η ελευθερία αυτή όμως για να διατηρηθεί, χρειάζεται καθημερινός και επίπονος αγώνας. Εμπόδια θα βρεθούν πολλά, και ένα από αυτά θα είναι και η κοινωνία, που οτιδήποτε έρχεται σε αντίθεση με το συμφέρον της, το αντιστρατεύεται. Έτσι και οι συμπολίτες του σημερινού άνδρα, δεν χάρηκαν με την ίαση του συμπολίτη τους. Δεν δόξασαν τον Θεό, που ένα μέλος της κοινωνίας τους, που τόσα χρόνια βασανιζόταν έγινε καλά. Το μόνο που τους ένοιαζε ήταν η απώλεια των χοίρων.

Τι τραγικό, η αξία του ανθρώπου να συγκρίνεται με αυτή των χοίρων. Το πιο οδυνηρό όμως, είναι ότι την τοποθέτησαν πάνω από την ανθρώπινη ύπαρξη. 

Έθεσαν το συμφέρον και το κέρδος πάνω από όλα. Κέρδη που στην πραγματικότητα προέρχονταν από αθέμιτες πηγές, αφού την εποχή εκείνη απαγορευόταν από τον Μωσαϊκό νόμο η κατανάλωση του χοιρινού κρέατος. Έτσι ούτε αυτά που προέρχονταν από αμαρτίες δεν καταδέχτηκαν να χάσουν.

Ό έλεγχος που τους έγινε με την απώλεια των χοίρων, όχι μόνο δεν τους συγκλόνισε, αλλά, αντιθέτως περισσότερο τους σκλήρανε. Στο σημείο που να ζητήσουν από τον Κύριο να απομακρυνθεί από την περιοχή τους. Έτσι και εμείς, όσο περισσότερο προσκολλόμαστε στα πρόσκαιρα, τόσο περισσότερο σκλαβωνόμαστε, η καρδία μας σκληραίνει, χάνουμε την αγάπη μας προς τον συνάνθρωπό μας, αλλά το πιο σημαντικό την αγάπη μας προς τον ίδιον τον Θεό.

Η στάση αυτή μόνο δυστυχία μπορεί να μας επιφέρει.

Ο Κύριος όμως που είναι όλος αγάπη, θέλει την ευτυχία μας, και αυτή μόνον όταν ελευθερωθούμε από τα δεσμά της αμαρτίας μπορεί να επέλθει.

Μόνον τότε θα μπορέσουμε να αγαπήσουμε τον Κύριον και τους συνανθρώπους μας ανιδιοτελώς. Μόνον τότε θα φτάσουμε στο λιμάνι της γαλήνης αλλά και της πραγματικής ευτυχίας.

π. Κωνσταντίνος Λαζάρου

ΠΗΓΗ