Το κήρυγμα της Κυριακής: Κυριακή μετά την Ύψωση

Του Αρχιμανδρίτου Παϊσίου Λαρεντζάκη
Ιεροκήρυκος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης

«Ὃστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν…».
Είναι κάπως εύκολο να ακολουθεί ο άνθρωπος, είτε από εσωτερική παρόρμηση, είτε από συνήθεια, μερικές μόνο τυπικές διατάξεις και μερικές εντολές του χριστιανισμού.
Είναι επίσης κάπως εύκολο να ασκεί τα λατρευτικά του καθήκοντα, να πηγαίνει κάποιες φορές στην Εκκλησία, αν το κάνει κι αυτό – να εκτελεί μερικά άλλα θρησκευτικά καθήκοντα. Δεν είναι όμως αρκετό.
Ο Κύριος, στο σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα, Κυριακή μετά την Ύψωση του τιμίου Σταυρού, μάς ζητάει αν θέλουμε να τον ακολουθήσουμε να σκοπεύουμε σε υψηλότερους στόχους. Απευθύνεται στον κάθε άνθρωπο, κάθε ηλικίας, κάθε μορφωτικού επιπέδου. Και από όλους αυτό που ζητάει είναι απάρνηση του εαυτού μας και άρση του σταυρού. Να αγωνισθούμε εναντίον κάθε τι κατωτέρου που φωλιάζει στην καρδιά μας, εναντίον των παθών μας και του αμαρτωλού εαυτού μας. Και στη θέση τους να καλλιεργήσουμε τις αρετές της ανεξικακίας, της αγάπης, της δικαιοσύνης. Να απαρνηθούμε τον εγωκεντρισμό μας και να ενδιαφερθούμε για τον πλησίον μας. Κι όλα αυτά με διάθεση θυσίας. Σηκώνοντας με υπομονή κάθε σταυρό που θα συναντήσουμε στη ζωή μας, κάθε δυσκολία που θα βρούμε στην επί γης πορεία μας. «Ὃστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόν αὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοι».
Αλλά για τον άνθρωπο της εποχής μας, που είναι τόσο επηρεασμένος από το εγωκεντρικό πνεύμα, που δεν θέλει να ακούσει κάτι για προσφορά και θυσία, το μήνυμα αυτό φαίνεται τόσο απόκοσμο, τόσο ξένο, τόσο δυσκολοκατόρθωτο. Δεν είναι εύκολο να απαρνηθείς τον παλαιό άνθρωπο, τον άνθρωπο της αμαρτίας και να σηκώνεις τον σταυρό της θυσίας και της προσφοράς. Δεν είναι εύκολο να υπερνικάς τον εγωκεντρισμό σου για την εξυπηρέτηση του πλησίον σου.
Και γι’ αυτό το παραβλέπει, το προσπερνά ο σύγχρονος άνθρωπος το σύνθημα αυτό. Αυτό που ζητάει να βολευθεί με ένα πιο βολικό χριστιανισμό, στα μέτρα του. Ο χριστιανισμός της αυταπάρνησης και της αυτοθυσίας του φαίνεται βαρύς, δυσβάστακτος. Ας αρκεστούμε, λένε πολλοί – κι αν δεν το λένε το εφαρμόζουν στη ζωή τους, σε μερικές άλλες πιο εύκολες εντολές, ας μείνουμε σε μερικά τυπικά καθήκοντα. Όποιος στην εποχή μας εφαρμόζει την αρετή της αυταπάρνησης, όποιος ζει το πνεύμα της θυσίας, θεωρείται από τους άλλους «καθυστερημένος», έξω από το πνεύμα της εποχής. Και αργά ή γρήγορα θα μείνει στο περιθώριο. Αν κοιτάζουμε τους άλλους και αδιαφορούμε για τον εαυτό μας, γινόμαστε τα θύματα. Οι άλλοι μας προσπερνούν, και ίσως πατήσουν επάνω μας για να ανεβούν. Γι’ αυτό να βολευτούμε όπως μπορούμε, να συμβιβαστούμε κάπως με το πνεύμα της εποχής,
Αυτό το πνεύμα του συμβιβασμού, η ζωή του εύκολου χριστιανισμού, δεν χαρίζει στην ψυχή ειρήνη. Συχνά ο άνθρωπος που ακολουθεί τούτο το μονοπάτι στη ζωή του νοιώθει ανησυχία. Και συγχρόνως, όχι μόνο δεν βοηθάει στην ηθική ανύψωση της κοινωνίας μας, αλλά και, είτε το καταλαβαίνει είτε όχι ο άνθρωπος, ενισχύει την κατάπτωση.
Να όμως που για άλλη μια φορά στο πέρασμα των αιώνων, η φωνή του Κυρίου μας επαναλαμβάνεται. Ο Κύριος, που είναι «χθές καί σήμερον ὁ αὐτός καί εἰς τούς αἰῶνας», φωνάζει στον άνθρωπο του 21ου αιώνα: Όποιος…θέλει να με ακολουθήσει σαν γνήσιος μαθητής μου, όποιος θέλει να είναι αληθινός, σωστός μαθητής μου, όποιος δεν αγαπά τους συμβιβασμούς, ας ακολουθήσει το δύσκολο δρόμο της αυταπάρνησης και της άρσης τους σταυρού.
Πρώτος βέβαια ο ίδιος ο Κύριος βάδισε το δρόμο της υπέρτατης θυσίας και σήκωσε τον σταυρό του, γι’ αυτό θέλει τους μαθητές Του ανθρώπους της προσφοράς και της θυσίας. Τους θέλει σταυροφόρους και όχι ανθρώπους που αγαπούν τις κερκίδες. Ανθρώπους που επιζητούν το στίβο.
Ας ακούγαμε κι εμείς σήμερα τη φωνή αυτή του Κυρίου μας, και ας ακολουθούσαμε στα ίχνη Του. Τότε θα νιώθαμε περισσότερη ειρήνη στη ψυχή μας. Θα νιώθαμε γαλήνη από τη συνείδησή μας που θα μάς επαινούσε. Αλλά και πόση θα ήταν η προσφορά μας στην τόσο δύσκολη εποχή μας. Αμήν.