ΦΩΝΗ ΚΥΡΙΟΥ

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΔΙΑΚΟΝΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΠΙΣΤΗΣ ΚΑΙ ΚΑΛΩΝ ΕΡΓΩΝ

Ἀπόσπασμα ἀπό τήν πρός Τίτον ἐπιστολή τοῦ ἀποστόλου Παύλου ἀκούσαμε σήμερα. Ὁ διδάσκαλος συμβουλεύει τόν νέο ποιμένα τῆς Ἐκκλησίας γιά τό ὑπόδειγμα τοῦ βίου, πού πρέπει νά ἐπιδεικνύει στούς πιστούς. Τοῦ ὑποδεικνύει τά καλά καί ὠφέλιμα γιά τά μέλη τῆς Ἐκκλησίας, πού εἶναι ἡ ἀποφυγή τῶν ἀνόητων καί περιττῶν συζητήσεων, τῶν φιλονικιῶν γιά τά θέματα τοῦ Νόμου, ἡ ἀποφυγή τῶν αἱρετικῶν, μετά τίς πρῶτες προσπάθειες γιά τή διόρθωσή τους, καί τόν καλεῖ νά διδάξει στούς χριστιανούς νά εἶναι πρωτοπόροι στά καλά ἔργα.

Σ’ αὐτό τό τελευταῖο σημεῖο τῶν Παύλειων συμβουλῶν θά σταθοῦμε, ἐπισημαίνοντας μερικά στοιχεῖα γιά τό μεγάλο κεφάλαιο τῆς πνευματικῆς μας ζωῆς, πού εἶναι ἡ ἐφαρμογή τῶν καλῶν ἔργων τῆς ἀγάπης.

Ἡ ὀρθόδοξη πνευματικότητα

Συχνά, ἐπισημαίνεται στούς ἐκκλησιαστικούς κύκλους ὁ ὑπερτονισμός τῆς λεγόμενης «πνευματικότητας» καί ἡ μονοδιάστατη ἀντίληψη τῆς πίστεως. Θεωρεῖται δηλαδή ἀπό πολλούς, ὅτι ἡ Ὀρθόδοξη πίστη ἔχει ὑψηλό περιεχόμενο καί ἐπικεντρώνεται μόνο στά ἀνώτερα ἐπίπεδα τῆς ἀνθρώπινης σκέψης καί ζωῆς. Κατά τήν ἄποψη αὐτή, ἡ πνευματική ζωή ἀποκτᾶ ὑποκειμενικό-ἀτομικό χαρακτήρα, περιορίζεται σέ προσωπικό ἐπίπεδο καί δέν ἀντιλαμβάνεται τίποτα ἄλλο πέρα ἀπό τήν προσωπική σχέση μέ τόν Θεό. Ἡ ἐνασχόληση, μάλιστα, μέ τίς βιοτικές ἀνάγκες καί τά προβλήματα τῶν ἄλλων θεωρεῖται ἄνευ ἀξίας ἤ καί ἐμπόδιο γιά τήν κατάκτηση τῆς σωτηρίας.

Γιά τήν Ἐκκλησία μας, ὅμως, μιά τέτοια ἀντίληψη τῆς Ὀρθόδοξης πνευματικότητας εἶναι ἐλλιπής. Ἡ ἐφαρμογή τῆς πίστεως ἔχει διττό χαρακτήρα. Ἀσφαλῶς, ὁ πιστός ὀφείλει νά καλλιεργεῖ τόν ἔσω ἄνθρωπο, νά βιώνει τή ζωή τῆς ἀρετῆς, νά ἐπιδιώκει τή μυστηριακή ἕνωση μέ τόν Θεό. Ταυτόχρονα, ὅμως, ὀφείλει νά βγαίνει ἀπό τόν ἑαυτό του καί νά ἐφαρμόζει τήν πίστη του στό πρόσωπο τοῦ κάθε ἀνθρώπου. Διαφορετικά, ὁ χριστιανός μένει ἄκαρπος, εἶναι δηλαδή ἕνα δένδρο, μέ ἐντυπωσιακή ἐξωτερική ἐμφάνιση, χωρίς ὅμως καρπούς.

Τά ἔργα τῆς ἀγάπης

Τήν ἀντίληψη τῆς Ἐκκλησίας μας γιά τόν συνδυασμό πίστης καί ἔργων ἀγάπης ἀναλύει θαυμάσια ὁ ἀδελφόθεος Ἰάκωβος. «Ποιό τό ὄφελος», μᾶς λέει, «ἐάν ἔχει κάποιος πίστη, δέν ἔχει ὅμως ἔργα; Μήπως μπορεῖ ἡ πίστη του ἀπό μόνη της νά τόν σώσει; Ἐάν οἱ ἀδελφοί μας δέν ἔχουν ἐπαρκῆ ἐνδύματα καί στεροῦνται τῆς καθημερινῆς τους τροφῆς καί τούς πεῖ ὁ πιστός “πηγαίνετε στό καλό, ζεσταθεῖτε καί χορτᾶστε” καί δέν τούς δώσει τά ἀναγκαῖα γιά τό σῶμα, ποιά ἡ ὠφέλεια; Ἔτσι καί ἡ πίστη, ἐάν δέν ἔχει ἔργα, εἶναι νεκρή στήν οὐσία της...». Καί συνεχίζει:

«Προσέξτε, ὁ ἄνθρωπος δικαιώνεται ἀπό τά ἔργα καί ὄχι μόνον ἀπό τήν πίστη» (Ἰακ. 2,14-24).

Στό σημεῖο αὐτό, ὅμως, ἐλλοχεύει καί ἕνας ἄλλος πειρασμός. Νά νομίσει κανείς ὅτι ἀπό μόνα τους τά ἔργα τῆς ἀγάπης καί τῆς ἀλληλεγγύης μποροῦν νά ἐξασφαλίσουν τή σωτηρία, ἔστω κι ἄν ἡ πίστη εἶναι χαλαρή, ἐπιπόλαιη καί ἐπιδερμική. Τέτοια ἔργα συχνά ἐπιτελοῦν καί ἄνθρωποι ἄθεοι, ἀκόμα καί πολέμιοι τῆς Ἐκκλησίας, οἱ ὁποῖοι νιώθουν μιά ἔμφυτη κλίση πρός τά προβλήματα καί τίς ἀνάγκες τῶν συνανθρώπων τους. Ἡ ὀρθόδοξη ἀντίληψη, ὅμως, καλεῖ τόν κάθε χριστιανό νά συνδυάσει τήν πίστη μέ τά ἔργα τῆς ἀγάπης. Νά ἐφαρμόσει αὐτό πού πιστεύει στά πρόσωπα πού βρίσκονται σέ κάθε εἴδους βιοτική ἀνάγκη, στό ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καί γιά τή δόξα τοῦ Θεοῦ. Αὐτή εἶναι ἡ ἐντολή τοῦ ἴδιου τοῦ Κυρίου· νά Τόν ἀναζητήσουμε καί νά Τοῦ συμπαρασταθοῦμε στό πρόσωπο τοῦ κάθε ἐμπερίστατου ἀδελφοῦ. Σ’ αὐτή τή λογική κινεῖται καί τό πολυδιάστατο κοινωνικό καί φιλανθρωπικό ἔργο τῆς Ἐκκλησίας.

Γι’ αὐτό, ἄς μήν παρασυρθοῦμε οὔτε ἀπό τόν πειρασμό τῆς ἀφ’ ὑψηλοῦ θεώρησης τῆς πίστεως, ἀπό τήν ὁποία ἀπουσιάζει ἡ μέριμνα γιά τούς ἀνθρώπους, οὔτε ἀπό τόν πειρασμό τῆς ἀλληλεγγύης χωρίς Χριστό. Ὁ συνδυασμός τῆς πίστεως καί τῶν ἔργων τῆς ἀγάπης εἶναι ὁ ἐνδεδειγμένος, πού καί ἀποτελέσματα ἁπτά ἔχει καί τήν ψυχή μας καλλιεργεῖ καί προωθεῖ πρός σωτηρία. Ἀμήν!

Ἀρχιμ. Ἐ. Οἰκ

ΠΗΓΗ