Ε΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΛΟΥΚΑ

Τή ζωή δύο ἀνθρώπων παρουσιάζει μέ πολύ ζωντανά χρώματα ὁ Κύριός μας στή σημερινή Εὐαγγελική περικοπή. Ὁ ἕνας ἦταν πλούσιος. Ὁ ἄλλος φτωχός.

Ὁ πρῶτος ζοῦσε μέσα στήν πολυτέλεια καί τή σπατάλη, στή φαντασία τοῦ κόσμου ἐτούτου: «Ηὐφραίνετο καθ᾿ ἡμέραν λαμπρῶς», ὅπως λέει τό εὐαγγέλιο. Πολυτελῆ ἐνδύματα, τά σπανιότερα καί πλέον ἐκλεκτά φαγητά καί ποτά, κατά τούς ἀνθρώπους τοῦ αἰῶνος τούτου, κοινωνικές συναναστροφές μέ τούς ὁμοίους του, διασκέδαση καί εὐθυμία καθημερινή.

Ὁ ἄλλος, ὁ φτωχός, στεροῦνταν καί τῶν πλέον ἀναγκαίων.

Ἄστεγος, κουρελής, ἄρρωστος, γεμάτος πληγές, νηστικός, περιφρονημένος ἀπό ὅλους. Συντηροῦνταν μόνο ἀπό τά ψίχουλα πού ἔπεφταν ἀπό τό τραπέζι τοῦ πλουσίου.

Ἔρχεται ὅμως ἡ ὥρα τοῦ θανάτου. Καί τότε ἡ κατάσταση αὐτή ἀντιστρέφεται. Ὁ πλούσιος ὁδηγεῖται στήν κόλαση, ἐνῶ ὁ φτωχός στόν Παράδεισο. Καί ὁ πλούσιος κληρονομεῖ τήν ὀδύνη καί τόν ἀτελεύτητο βασανισμό, ἐνῶ ὁ φτωχός ἀπολαμβάνει αἰώνια εὐφροσύνη στούς κόλπους, στήν ἀγκαλιά, τοῦ Ἀβραάμ.

Πόσο κοινή καί γνωστή ἀνά τούς αἰῶνες εἶναι αὐτή ἡ εἰκόνα! Πάντα ὁ κόσμος εἶχε, ἔχει καί θά ἔχει ἀσπλάχνους πλουσίους καί ταπεινούς καί καταφρονεμένους Λαζάρους. Γιά πάντα θά ἰσχύει ὁ λόγος τοῦ Κυρίου μας ὅτι “τούς πτωχούς πάντοτε ἔχετε μεθ΄ ὑμῶν”.

Ἅς ἀναρωτηθοῦμε ὅμως ἀδελφοί μου στό σημεῖο αὐτό. Εἶναι ὁ πλοῦτος αἰτία κολασμοῦ τοῦ ἀνθρώπου καί ἀντιστρόφως, ἡ ἀπόλυτη πενία καί τά βάσανα στήν ἐδῶ ζωή ἐξασφάλιση τοῦ Παραδείσου;

Ὄχι ἀδελφοί μου. Ὁ πλοῦτος ἀπό μόνος του δέν εἶναι οὔτε κακός οὔτε καλός. Καί δέν μπορεῖ νά εἶναι. Τό ἴδιο καί ἡ φτώχεια. Αὐτό πού δίνει θετικό ἤ ἀρνητικό πρόσημο στίς δύο αὐτές καταστάσεις εἶναι ὁ τρόπος πού ὁ ἄνθρωπος τίς ἀντιμετωπίζει. Τό θεμέλιο πού ἔχει βάλει στή ζωή του, ὁ ἀκρογωνιαῖος λίθος πάνω στόν ὁποῖο οἰκοδομεῖ τόν ἑαυτό του, τήν προσωπικότητά του.

Στόν ἄνθρωπο πού ὡς θεμέλιο λίθο, περιεχόμενο, σκοπό καί νόημα τῆς ζωῆς τοῦ ἔβαλε τόν Χριστό, ὁ πλοῦτος ἀποκτᾶ μίαν ἄλλη διάσταση.

Αὐτήν τῆς ἀνιδιοτελοῦς καί ἀδιακρίτου προσφορᾶς πρός ὅλους. Ὁ ἄνθρωπος αἰσθάνεται, ὅπως καί εἶναι, διαχειριστής, οἰκονόμος, τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν τά ὁποῖα ὁ Θεός τοῦ ἐμπιστεύθηκε καί ὅτι γιά τόν τρόπο αὐτῆς τῆς διαχείρισης θά ἀποδώσει λόγο. Ἔτσι τά χρησιμοποιεῖ μέ σωφροσύνη, ὥστε νά διακονεῖ μέ αὐτά τούς ἀδελφούς του στίς χρεῖες τους.

Δέν τά κατευθύνει στή δική του ἀπόλαυση. Ὅπως ὁ Θεός εἶναι Θεός ἀγάπης, πλούσιος “ἐν ἐλέει καί οἰκτιρμοῖς”, καί ὅπως “χρηστός ἐστιν ἐπί τούς ἀχαρίστους καί πονηρούς”, ἔτσι καί ὁ “κατά Θεόν πλούσιος”, ἐπιτρέψτε μου νά τονίσω, δίνει ἀφειδῶς ἀπό τά πλούτη του. Γίνεται καί αὐτός ἄνθρωπος ἀγάπης κατά τό πρότυπο τοῦ Θεοῦ του, ὁ ὁποῖος “ἀγάπη ἐστί”. Μέ τόν τρόπο αὐτό ὁ πλοῦτος γίνεται αἰτία ἁγιασμοῦ καί ὄχι κολασμοῦ τοῦ ἀνθρώπου.

Ἀλλά καί ἡ φτώχεια, ἡ ὀλιγάρκεια σωστότερα, γιά τόν χριστιανό μπορεῖ νά γίνει εὐκαιρία σωτηρίας, ὅταν ἐφαρμόζουμε αὐτό πού λέει ὁ ἀπόστολος Παῦλος: «ἔχοντες τροφὰς καὶ σκεπάσματα, ἀρκεσθησόμεθα αὐτοῖς». Διότι «ἔσται πορισμὸς μέγας, ἡ αὐτάρκεια μετὰ εὐσεβείας». Ὁ “κατά Θεόν πτωχός”, ἀκολουθεῖ τόν λόγο τοῦ Κυρίου, ὅπως περιλαμβάνεται στούς Μακαρισμούς: “ Μὴ οὖν μεριμνήσητε λέγοντες, τί φάγωμεν ἤ τί πίωμεν ἤ τί περιβαλλωμεθα... Ζητεῖτε δέ πρῶτον τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν δικαιοσύνην Αὐτοῦ καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν”. Ἐννοεῖται δέ ὅτι καί ὁ πλούσιος, ἐάν βιώνει τό Ἱερό Εὐαγγέλιο, θά ζεῖ μιά ζωή ἐγκρατείας καί ὄχι ἄκρατου εὐδαιμονισμοῦ.

Συμπερασματικά ἀδελφοί μου, ὁ πλούσιος καταδικάστηκε στίς ὀδύνες τῆς κολάσεως ὄχι γιά τά πλούτη του, ἀλλά γιά τήν κακή διαχείρισή τους. Ὁ πλοῦτος ἔγινε γί αὐτόν θεός, στόν ὁποῖο ὑποτάχθηκε πλήρως. Δέν ἄκουσε τό λόγο τοῦ Χριστοῦ γιά τόν πλοῦτο, τόν μαμωνά, ὅτι “ Οὐδεὶς δύναται δυσὶ κυρίοις δουλεύειν”. Δυστυχῶς ἀπέρριψε τόν Κύριο τῆς ζωῆς του τόν Χριστό καί ἑκουσίως ὑποδουλώθηκε στά πλούτη του, μέ ἀποτέλεσμα νά τυφλωθεῖ πνευματικά. Ἔτσι ἀδιαφόρησε γιά τό συνάνθρωπο, τόν ὁποῖο μάλιστα εἶχε μπροστά στά μάτια του, τό Λάζαρο.

Μέ ἁπλά λόγια, αἰτία τῆς καταδίκης του, μέ ἀφορμή τά πλούτη του, ἦταν ὁ ἐγωισμός του: μία νοσηρή ἀγάπη μόνο γιά τόν ἑαυτό του, καί ἴσως καί τούς δικούς του. Ἀπό τήν ἄλλη πάλι, ὁ Λάζαρος δικαιώθηκε, ὄχι λόγω τῆς μεγάλης φτώχειας του, ἀλλά ἐπειδή ἐπέδειξε ὑπομονή, καρτερία, χωρίς νά γογγύσει κατά τοῦ Θεοῦ, ἀλλά οὔτε καί κατά τοῦ πλουσίου συνανθρώπου του. Ἀπό τήν ἄποψη αὐτή, αἰτία τῆς σωτηρίας καί τῆς δικαίωσής του ἦταν ἡ ὕπαρξη μέσα του ἀληθινῆς ἀγάπης πρός τόν Θεό καί πρός τόν συνάνθρωπο.

Ἀδελφοί μου. Ἅς κρατήσουμε ἀπό τήν παραβολή αὐτή ἕνα σημαντικό δίδαγμα. Νά βλέπουμε τόν ἑαυτό μας σέ σχέση μέ τά πρόσωπα τῆς παραβολῆς: τόν πλούσιο ἤ τόν Λάζαρο. Κι αὐτό σημαίνει ὅτι μπορεῖ νά βρισκόμαστε στή θέση τοῦ πλουσίου, ἀκόμα καί ἄν εἴμαστε φτωχοί, ἤ στή θέση τοῦ Λαζάρου, ὄντας πλούσιοι. Νά προσέχουμε ποιά εἶναι ἡ πνευματική μας κατάσταση, ποῦ βρίσκεται ἡ καρδιά μας. Εἶναι στραμμένη πρός τό Θεό ἤ πρός τά ὑλικά ἀγαθά; Πυρπολεῖται ἀπό τή θεία ἀγάπη ἤ εἶναι κολλημένη στά γήινα; Καί κάτι ἀκόμα πού θά πρέπει νά μᾶς ἀπασχολεῖ, ἐάν ὁ πλοῦτος ὑφίσταται. Εἶναι αὐτός ὁ πλοῦτος καρπός τιμιότητος ἤ ἀδικίας;

Νά ἀγωνιζόμαστε λοιπόν ἀγαπητοί μου, ὥστε ἡ καρδιά μας νά εἶναι πάντοτε στραμμένη πρός τόν Θεό, ἡ ἐμπιστοσύνη μας σ’ Αὐτόν ποτέ νά μή μᾶς ἐγκαταλείπει, ἤ, μέ ἁπλά λόγια, νά εἴμαστε πάντοτε Λάζαροι. Ἔτσι θά ἀξιωθοῦμε καί ἐμεῖς μιᾶς θέσεως στούς «κόλπους τοῦ Ἀβραάμ» καί μάλιστα τή θαλπωρή τῆς θέσεως αὐτῆς θά ἀρχίσουμε νά τή νοιώθουμε ἀπό τώρα, καλλιεργώντας τήν ἔμπρακτη ἀγάπη στά πρόσωπα τῶν πονεμένων ἀδελφῶν, πλήρως δέ τότε, στήν ἐκεῖ ζωή μας. Ἀμήν.

π. Δημήτριος Καπρινιώτης,

ἐφημέριος Ἱεροῦ Ναοῦ Ἄγ. Σεραφείμ

καί Ἁγίων Δώδεκα Ἀποστόλων

ΠΗΓΗ