ΜΗΝΥΜΑ

ΓΙΑ ΚΗΡΥΓΜΑΤΑ ΤΩΝ ΚΥΡΙΑΚΩΝ, ΕΟΡΤΩΝ ΚΑΙ ΑΓΙΩΝ ΔΕΙΤΕ ΤΙΣ ΕΤΙΚΕΤΕΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑ

Πέμπτη 13 Μαρτίου 2014

Β΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΠΑΛΑΜΑ)

Κυριακή 16η Μαρτίου 2014

        Όταν οι πατέρες της Εκκλησίας μιλούν για τη Μ. Τεσσαρακοστή την παρουσιάζουν ως ένα μεγάλο ταξίδι. Ένα ταξίδι πνευματικό, μια οδοιπορία ασκητική, μια κατεύθυνση σταυρική και συνάμα θυσιαστική. Ένα ταξίδι που έχει ως γνώμονα, ως πυξίδα, τον σταυρό και σκοπό του να φτάσει και να κολυμπήσει μέσα στο ανέσπερο φως της Αναστάσεως. Η Εκκλησία, μας εφοδίασε με πολλά και απαραίτητα πνευματικά εφόδια που οδηγούν με ασφάλεια στο επιθυμητό αποτέλεσμα.

            Την πρώτη Κυριακή της Μ. Τεσσαρακοστής, μας δείχνει την ασκητική λαμπρότητα της ορθοδοξίας, η οποία είναι η πνευματική μητέρα και τροφός, που κυοφορεί και τρέφει τα παιδιά της μέσα στην πνευματική της μήτρα και τα γεννά ή μάλλον τα αναγεννά στη βασιλεία των Ουρανών. Ο Άγιος Δωρόθεος ο Γαζής τον 6ο μ.Χ. αιώνα έγραφε: ΄΄Χρειαζόμαστε βοήθεια, χρειαζομαστε οδηγούς μετά το Θεό’’ Έτσι ο σημερινός σταθμός πνευματικού ανεφοδιασμού είναι μία μορφή, ένα ένσαρκο ευαγγέλιο, ένα δοχείο της χάριτος του Θεού, ένας μεγάλος πατέρας της Εκκλησίας, ο οποίος θα μπορούσαμε να πούμε με βεβαιότητα ότι στιγμάτισε την τόσο δύσκολη εποχή του. Είναι ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, ο αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης, ο κήρυξ της χάριτος και του φωτός όπως χαρακτηριστικά ονομάστηκε από αυτούς που μελέτησαν τη ζωή και το έργο του. Ο Πατέρας του ήταν συγκλητικός, αξιωματούχος δηλαδή της βυζαντινής αυτοκρατορίας. Οι αρετές που κοσμούσαν τον πατέρα του ήταν περισσότερες και μεγαλύτερες από τα κοσμικά αξιώματα. Όταν εκοιμήθη, όσοι συναντούσαν κάποιο από τα πέντε παιδιά του, έλεγαν χαρακτηριστικά: ΄΄Αυτό είναι παιδί του Αγίου΄΄. Πρώτος γεννήθηκε ο Γρηγόριος και ακολούθησαν τα άλλα 4 αδέλφια του, τα οποία τελείωσαν και αυτά τον βίο τους φορώντας το μοναχικό σχήμα. Η μόρφωση του ήταν μοναδικά λαμπρή. (Σε ηλικία 17 ετών έκανε τόση εντύπωση, ένα θέμα το οποίο ανέπτυξε για την λογική του Αριστοτέλη, ώστε ο δάσκαλος του Θεόδωρος Μετοχίτης, πρύτανης τότε του πανεπιστημίου της Κωνσταντινουπόλεως ανεφώνησε με θαυμασμό: ΄΄Και ο ίδιος ο Αριστοτέλης να ήταν παρόν και να τον άκουγε, θα τον επαινούσε υπερβολικα΄΄). Τρεις Άγιοι θα γίνου δάσκαλοι του στην κατά Χριστόν φιλοσοφία, ο Αγιορείτης μητροπολίτης Φιλαδέλφειας Θεόκλητος, ο Νικόδημος παρά τη μονή του Βατοπαιδίου και Ο Γρηγόριος ο Βυζάντιος. Σε ηλικία 20 ετών, παρόλες τις παρακλήσεις του αυτοκράτορος και των άλλων αξιωματούχων, που διέβλεπαν μια λαμπρή σταδιοδρομία, μεταβαίνει στο Άγιον Όρος, το Όρος της προσωπικής του μεταμόρφωσης, ποθώντας το βίο της ασκήσεως.         

Στο σημείο αυτό, θα έπρεπε να εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη μας στους αντιπάλους του, τον μορφωμένο δυτικό μοναχό Βαρλαάμ, και τον πολυμαθή αλλά εμπαθή Νικηφόρο Γρηγορά οι οποίοι έγινα η αιτία να σπάσει ο Γρηγόριος τη σιωπή του, για να ανακόψει την αλλοίωση του δόγματος, της παραδόσεως αλλά και του τρόπου ζωής που έφεραν αυτοί οι κακόδοξοι ως αποσκευές τους από την μακρινή Δύση. Δίδασκαν ότι μέσω της φιλοσοφίας μπορεί ο άνθρωπος να φτάσει στο Θεό. Έλεγαν, οι πατέρες της αιρέσεως, για τους Αγίους ασκητές, ότι το φως που έβλεπαν ήταν ψευδαίσθηση και φαντασία. Ο Άγιος Γρηγόριος, ο οποίος είχε ψηλαφίσει το φως αυτό, είχε γίνει υιός του φωτός, τους αντέκρουσε με την άρτια φιλοσοφική του κατάρτιση αλλά κυρίως με το φωτισμό του Αγίου Πνεύματος, εκμηδένισε τις διδασκαλίες τους και κατέρριψε τα επιχειρήματα τους. Στο φως, στο Θεό, λέει ο Άγιος μας δεν φτάνει κανείς ακολουθώντας φιλοσοφικούς δρόμους αλλά με την ταπείνωση, την συντριβή και την κάθαρση της καρδιάς. Τότε δέχεται την χάρη του Αγίου Πνεύματος και γεύεται το φως το οποίο δεν είναι η ψευδαίσθηση ή φαντασία αλλά φως άκτιστο, φως άχρονο, ατελείωτο, είναι χαρά, αγαλλίαση, ουρανός, Βασιλεία του Θεού, είναι το φως το αληθινό, το οποίο δεν λέγεται, δεν βλέπεται, δεν εκφράζεται, δεν διδάσκεται, μόνο βιώνεται, μόνο ψηλαφείτε. Ο άνθρωπος του φωτός όχι μόνο φωτίζεται αλλά φωτίζει, όχι μόνο ζωογονείται αλλά και ζωογονεί. Μετέχοντας στο Χριστό που είναι το αιώνιο και αληθινό φως γίνεται ουσιαστικά ένα δεύτερο αληθινό φως. Αυτό ακριβώς είναι ο Άγιος Γρηγόριος. Δεν εισήγαγε ο ίδιος ένα καινούργιο σύστημα διδασκαλίας και γνώσεως του Θεού, αλλά έζησε και στη συνέχεια εξέφρασε αυτό που συνάντησε μέσα στην Εκκλησία, ασκούμενος στην εν Χριστώ ζωή.

      Τώρα πραγματικά κατανοούμε τον ένα λόγο που η Εκκλησία μας θέτει τον Άγιο Γρηγόριο οδοδείκτη μέσα στην περίοδο της Άγιας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Ο Άγιος Γρηγόριος μιλά για φως, είναι ο θεολόγος του άκτιστου φωτός. Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι πορεία προς το φως, προς το ανέσπερο φως της Αναστάσεως. Όμως υπάρχει και ένας δεύτερος λόγος. Ο μεγάλος αυτός και θαυμαστός αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης, δεν αναφέρεται μόνο στο αποτέλεσμα που είναι το φως αλλά και στην πορεία. Μας μιλά για μετάνοια, για χαροποιό πένθος, για πάθη, για αρετές, για άσκηση. Ας τον ακούσουμε: ΄΄Η μετάνοια, δίνει την απελευθέρωση από τα δεσμά της αμαρτίας, είναι η αρχή και ο διαρκής τρόπος ζωής του χριστιανού. Δεν εξαντλείται σε ορισμένες αντικειμενικές βελτιώσεις της συμπεριφοράς, ούτε σε τύπους και σχήματα εξωτερικά, αλλά αναφέρεται σε μία βαθύτερη και καθολικότερη αλλαγή στη ζωή του ανθρώπου. Δεν είναι μια παροδική συντριβή από τη συναίσθηση διαπράξεως κάποιας αμαρτίας αλλά μια μόνιμη πνευματική κατάσταση που σημαίνει, σταθερή κατεύθυνση του ανθρώπου προς τον Θεό και συνεχή διάθεση για ανόρθωση, θεραπεία και ανάληψη πνευματικού αγώνα. Της μετανοίας προηγείται η επίγνωση και η συναίσθηση των αμαρτιών και ακολουθεί η εξομολόγηση, η αποστροφή της αμαρτίας, η προσευχή΄΄. ΄΄Πενθούμε και γιατί στερούμαστε τον Θεό αλλά και γιατί με τις αμαρτίες μας τον λυπήσαμε΄΄ . ΄΄Η άσκηση έχει δύναμη μεταμορφωτική, είναι το μέσο που μεταστρέφει, αναμορφώνει και ευπρεπίζει΄΄ . ΄΄Αρετή, είναι το μεταμορφωμένο πάθος, είναι το κόσμημα της καθαρής ψυχής ΄΄ . Συχνά ο ιερός πατήρ αναφέρεται στην τροφή του Σώματος και του Αίματος του Δεσπότου Χριστού μέσω της οποίας μετέχουμε στην άκτιστη χάρη του Θεού. Για τους εχθρούς του ο Γρηγόριος ήταν ΄΄ο αλλόκοτος περί την θρησκείαν΄΄, ΄΄ο απερίσκεπτος ΄΄ . Για μας ο Παλαμάς είναι ο κεκαθαρμένος, ο φωτισμένος, ο θεραπευμένος άνθρωπος, ο γνήσιος και αληθινός φίλος του Θεού και του φωτός. Είναι ο Άγιος Πατέρας της Εκκλησίας, ο υπερασπιστής της Ορθοδοξίας και της Ορθοπραξίας, ο μέγας πολέμιος της αιρέσεως.

       Ο Άγιος Γρηγόριος μας δίνει σήμερα το δικό του στίγμα με τη συγκλονιστική ικετήρια κραυγή του ΄΄ φωτισόν μου το σκότος, φωτισόν μου το σκότος ΄΄ . Αποκαλύπτεται λοιπόν ο άνθρωπος που έχει συναίσθηση του σκότους, που υιοθέτησε η ανθρώπινη ύπαρξη μετά την πτώση, αλλά και ο άνθρωπος που διψά για φως, για Θεό, για ανόρθωση, για Ανάσταση. Ο Γρηγόριος απέκτησε πολλούς μαθητές αλλά και συνεχιστές της σωτήριας κραυγής του. Ένας σύγχρονος μεγάλος ασκητής, σπουδαστής και αυτός της Θεότητος και μέτοχος του άκτιστου φωτός, ο παπά Εφραίμ ο Κατουνακιώτης μας αποκαλύπτει την εμπειρία του από την Θέα του Θείου Φωτός : ΄΄Ω φως, φως προαιώνιο, φως γλυκύτατο μου φως, φως γλυκύτατο μου φως, φώτισον και μένα, το σκότος μου, διάλυσον φώς μου την πώρωση μου, την σκοτοδίνη μου. Ω φως, πότε θα σε ξαναδώ και πάλι, έλα φως, φως στην ψυχή μου. Δεν έχω άλλη υπομονή. Ψυχή μου έως πότε θα έχεις τα μάτια σου κλειστά. Ω ψυχή μου, πόσο σε αδίκησσα, αλλά έλα και συ προς το φως και ας είσαι τυφλή, το φως, θα σου ανοίξει τους οφθαλμούς΄΄ . Αμήν.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου